• Yeni siparişlerde son iki buçuk yılın en keskin düşüşü gerçekleşti
• Maliyet enflasyonu üç yılın en düşük düzeyine geriledi
• Tedarikçi performansında rekora yakın düzgünleşme kaydedildi
İstanbul Sanayi Odası ve S&P Global’den elde edilen son PMI® anket bilgilerine nazaran, Kasım ayında global talepteki zayıflamaya bağlı olarak Türk imalat bölümünün faaliyet şartları bozulmaya devam etti. Öte yandan, girdi maliyetleri enflasyonu son üç yılın en düşük seviyesine geriledi. Girdi talebindeki geri çekilmenin fiyat ve arz baskılarını hafifletmesiyle birlikte tedarikçilerin teslimat müddetleri rekor düzeye yakın azalma kaydetti.
İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI) Ekim ayındaki 46,4 düzeyinden Kasım’da 45,7’ye geriledi ve böylelikle üst üste dokuzuncu ay eşik kıymet 50’nin altında kaldı. Faaliyet şartlarında gözlenen bozulma, 2020 yılı başlarında yaşanan birinci COVID-19 dalgasından bu yana görülen en besbelli seviyede gerçekleşti.
Son PMI anketindeki en dikkat alımlı gelişme, talebin hem iç hem de dış piyasalarda gösterdiği zayıflık oldu. Buna bağlı olarak, toplam yeni siparişler ve yeni ihracat siparişleri son iki buçuk yılın en besbelli ivme kaybını sergiledi. Yeni ihracat siparişlerinde talep düşüşünün ana kaynağı olarak ABD ve Avrupa ön plana çıktı. Firmalar, imalat sanayi üretimindeki yavaşlamada ana ihracat pazarlarındaki talep yetersizliğinin tesirli olduğunu bildirdi.
Üretimdeki yavaşlama eğilimi on ikinci aya ulaştı.
Kasım’da girdi maliyetleri enflasyonu keskin yavaşlama kaydetti ve girdi fiyatlarındaki artış son üç yılın en düşük suratında gerçekleşti. Ham husus fiyatlarındaki yükseliş ve liradaki paha kaybı, maliyetlerin artmasında tesirli olurken düşük girdi talebi ise enflasyonu sınırlayıcı tesirde bulundu. Girdi talebindeki zayıflık tıpkı vakitte tedarikçi performansında da bariz bir güzelleşmeyi beraberinde getirdi. Hakikaten teslimat sürelerindeki düşüş, Temmuz 2005 hariç olmak üzere anket tarihinin en bariz seviyesinde gerçekleşti. Girdi maliyetlerindeki düşüş trendine paralel olarak sonuncu eser fiyatları enflasyonu da sürat kaybetti. Kasım’da eser fiyatlardaki artış güçlü olmakla birlikte Ağustos’tan bu yana en düşük düzeyinde kaydedildi.
Son olarak, iki aylık gerilemenin akabinde istihdam Kasım’da yine artışa geçti. Öte yandan kelam konusu artış epey hudutlu gerçekleşti.
İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI anket dataları hakkında değerlendirmede bulunan S&P Küresel Market Intelligence İktisat Yöneticisi Andrew Harker, şunları söyledi: “Küresel imalat sanayi talebindeki zayıflığın Türk imalatçıları açısından yol açtığı zorluklarla birlikte Kasım ayında üretim ve yeni siparişler yavaşlama kaydetti. Öte yandan, girdi talebindeki düşüş firmaların bir müddettir karşı karşıya olduğu kimi zahmetlerin de hafiflemesini sağladı. Bilhassa girdi maliyetleri enflasyonunun son üç yılın en düşük seviyesine gerilemesi dikkat çekti. Tedarikçilerin teslimat müddetlerinde ise 2005 yılına uzanan anket tarihinin en sert ikinci düşüşü yaşandı.”
