Bir vakitler sağımda solumda, kafede, markette, müşteri ziyaretinde tek merak edilen husus kripto paralar idi. Son vakitlerde ise, kripto paraların yerini Türk pay senetleri aldı. Enflasyonun şirazesinden çıktığından bu yana, borsayı inançlı liman olarak gören yerli yatırımcı, yabancı satarken (2022’de $4 milyar) hatta işveren bile satarken, güya yarın hiç yokmuş ya da roketin yakıtı hiç bitmeyecekmiş üzere pay senedi aldı.
Hatta, birtakım senetlere o kadar çok atak edidi ki, son 2 yılda fiyatı 50 kat, piyasa kıymeti defter bedeli oranına nazaran (yani bilançosunun kaç katı ile süreç gördüğüne) 45 kat artan pay senetleri bile gördük. Hâl bu türlü olunca, King oyununu bilenlerin hatırlayacağı gibi Rıfkı, maalesef finansal okuryazarlığı az ve sürü psikolojisi ile hareket eden küçük yatırımcıya kaldı. Borsa İstanbul ana endeksi dün %5 fikir devre kesiciler devreye girdi. TCMB’nin liralaşma stratejisini faiz artırmak yerine makroihtiyati önlemler kapsamında ele alması ve bilançosunda yabancı para yükü fazla olan bankalara getirilen daha fazla devlet tahvili tesis etme yükümlülüğü sonrasında banka finansalların yaşanacak tahribata paralel bankacılık endeksinde günü %7′ kayıpla tamamladı. Biraz daha somutlaştırmak gerekirse, ana endeksin sene başına nazaran performansı % -14 ; bankacılık endeksinin ise % – 20 oldu.
USDTRY kurunun ise 18,80 düzeyinin kıyısında kamu dayanağı ile göreli sakin seyrini müdafaaya devam ettiği görürken, EURUSD paritesi, yarın açıklanacak TÜFE enflasyonunun beklentiyi karşılayamayacağı iyimserliği ile 1,08 düzeyinin kıyısına kadar ilerledi. Bu noktada iki değerli unsura değinmek isterim. EUR dolar karşısında son 7 ayın tepesine yükselirken, TL’nin dolar karşısında adım adım her gün paha kaybetmesi ile EURTRY kuru 20,20 seviyesine yükselerek KKM’nin açıklandığı meşhur 20 Aralık 2021 tarihinden bu yana en yüksek düzeye geldi. TL’nin (1/2 USDTRY + 1/2 EURTRY)’den oluşan sepet bazında bedeli 19,50 düzeyini test ederek tüm vakitlerin doruğu olan 19,54’ün uygunca kıyısına kadar gelmiş oldu!
Küresel mali piyasalarda ise temkinli optimist seyir dün de devam etti. Avrupa endeksleri, üstte da değindiğim üzere bugün açıklanacak ABD TÜFE verisi öncesinde dünkü günü %1’in üzerinde yükselişle tamamlarken, optimistlik ABD borsalarında da sirayet etti. Teknoloji payları önderliğinde ABD borsaları geceyi %2’ye yakın yükselişle tamamladı. ABD’de TÜFE enflasyonunun bugün Kasım ayında açıklanan %7,1 düzeyinden Aralık ayında %6,5 düzeyine gerilemesi bekleniyor. Olumlu bir data, piyasalarda var olan iyimserliği daha da körükleyebilir. Bu türlü bir durumda, 1,0740 düzeyindeki teknik bölgenin üzerine yerleşmeye çalışan EURUSD paritesinde bir sonraki amaç 1,1025 düzeyi olarak görünürken, doların piyasa kuru olan seper DXY cephesinde ise uzun bir müddettir konuştuğumuz 102 düzeyi potaya girecektir.
Kıymetli madenler cephesinde ise son günlerde manalı bir hareket göremiyoruz. Daha gerçek bir yaklaşımla, bir sonraki hareket için (1,880 dolar civarında) bugün açıklanacak TÜFE verisi beklenirken, altın gümüş rasyosunda altının elinin kuvvetlendiğini not etmek gerekiyor. Optimist tabloda altının ons fiyatında yukarıda 1,897 ve 1,964 dolar düzeylerinin radar menziline gireceğini öngörüyoruz. İnançlı liman gereksiniminin azalması durumunda gemilerin limanı (doları) terk edeceklerini unutmamak gerekiyor. Bu türlü bir durumda, geriye kalan her şeyin bedel kazanması hâlinde Kasım ayından bu yana 16-17bin dolar bandında olan Bitcoin’in de ayağa kalkması gerekeceğini düşünüyoruz!
Dün Türkiye cephesinde açıklanan Kasım ayı ödemeler istikrarı istatistiklerine nazaran, cari süreçler istikrarı aylık bazda 3,67 milyar dolar açık verirken, yıllıklandırılmış cari açık 44,99 milyar dolar düzeyine yükseldi. Geçen yılın birebir devrinde bu sayı yalnızca (yıllıklandırılmış) 7,3 milyar dolar idi. Elbette, cari açığın fitilini ateşleyen Ukrayna savaşı akabinde şirazesinden çıkan güç fiyatları ve artan altın ithalatı olurken, TL’nin ultra negatif gerçek getirisi nedeniyle iktisadın biraz da gerçek dışı bir biçimde büyümesinin getirdiği talep de göz gerisi edilmemelidir.
Hazine ve Maliye Bakanlığı, CDS risk priminin 500 düzeyinin etrafında salınmasının da yardımı ile 2023 yılı dış finansman programı çerçevesinde dolar cinsi, 2033 vadeli eurobond ihracına çıktı. Piyasa kulislerinden gelen habere nazaran, bu ihraca bilhassa Suudi Arabistan ve Katar cephesinden ilgili gelebileceği konuşulurken satış ölçüsünün olağan ihraçların üzerinde olabileceğini ve getiri oranının ise %10 düzeyinin çabucak altında olması bekleniyordu. Açıklanan sayılara nazaran, Hazine, %9,75 faiz oranı ile 2,75 milyar dolar borçlandı.
Yeni gün başlangıcında ise, Avrupa ve ABD borsalarında dün esen ılık rüzgârlarında Pasifiğin öbür tarafına da ulaşması bekliyorduk. Lâkin, KKTC saati ile 15:30’da açıklanacak enflasyon verisi öncesinde Asya borsalarının defansif bir duruş izleyerek hafif de olsa gerilediklerini not etmek gerekiyor. Japonya Merkez Bankası (BoJ) gelecek hafta düzenlenecek olağan para siyaseti heyeti toplantılarında nakdî gevşemenin yan tesirlerini gözden geçirecek ve getiri eğrisindeki bozulmaları düzeltmek için ek adımlar atabileceği tarafında Reuters haberi ile YEN’in de dolar karşısında 131,50 düzeyine gelerek kıymet kazandığını not edelim.
ABD’de Haziran ayında %9,1 düzeyine yükselerek son 40 yılın tepesini test eden tüketici enflasyonu, FED’in almış olduğu tedbirler ile soğumaya başlayarak Kasım ayında %7,1 düzeyine geriledi. Bugün açıklanacak manşet datanın yıllık bazda %6,5 ; çekirdek enflasyonun ise %5,7 düzeyine gerilemesi bekleniyor. Enflasyon verisinin yanı sıra, her hafta Perşembe günü açıklanan TCMB ve BDDK’nın haftalık para ve banka istatistiklerini de irdeleyeceğiz.
iktisatbank.com
