Makine İhracatçıları Birliği (MAİB) tarafından paylaşılan makine imalat sanayi konsolide datalarına nazaran, yılın birinci 10 ayı sonunda Türkiye’nin özgür bölgeler dâhil toplam makine ihracatı 20,5 milyar dolar oldu. Euro Bölgesi’nde en belirleyici aktörün Almanya olacağını ve ülkenin 200 milyar doları bulan yerli imalatçıyı muhafaza şemsiyesinin yatırım ortamını canlandıracağını belirten Makine İhracatçıları Birliği Lideri Kutlu Karavelioğlu, “Çinlilerin karantina sebebiyle uzak kaldığı fuarlarda, bizim makinelerimiz çok daha görünür ve ilgi çeker hale geldi. Kimi fuarlarda ise en çok stant açan birkaç ülkeden biri haline geldik; bunu kalıcı hale getirmenin yollarını bulmalıyız” dedi.
Türkiye’nin makine ihracatı yılın birinci 10 ayı sonunda, geçtiğimiz yılın birebir devrine nazaran yüzde 7,7 artarak 20,5 milyar dolar oldu. Birinci iki sırada yer alan Almanya ve ABD’ye toplam makine ihracatının 4 milyar doları bulduğu bu periyotta, ihracatın 1 milyar dolar eşiğine dayandığı Rusya, dal için üçüncü sıraya yükseldi. Rusya’ya sağlanan makine ihracat artışı bu devirde yüzde 43,8’i buldu. Hür bölgeler dışında sevk edilen makinelerin geçtiğimiz yılın tıpkı periyoduna nazaran yüzde 2,2 artışla 3 milyon tonu geçtiği 10 aylık süreçte ortalama ünite fiyat KG başına 6,3 dolar olarak gerçekleşti.
Makine bölümünün ihracat fırsat ve potansiyelinin, Türkiye’nin ihracat bazlı büyüme modeline geçtiği yıllar içindeki en yüksek düzeyinde olduğuna dikkat çeken Makine İhracatçıları Birliği Lideri Kutlu Karavelioğlu şunları söyledi:
“Küresel stagflasyon telaşları giderek güçlenirken önlemlerin giderek muğlaklaştığı bu devirde, makine imalat dalımız Türkiye iktisadı için sıra dışı bir potansiyel sunuyor. 2019 yılına kıyasla yüzde 60 daha fazla makine üretir hale gelen yapılanmamızla, ülkemizin yıllık 100 milyar dolar civarında seyreden makine teçhizat yatırımlarının ihtiyaçlarını büyük ölçüde ve yerli paramızla karşılayabilecek güce eriştik. İhracat gelirimizin yüzde 70 kadarını gelişmiş ülkelerden sağlıyor, Türkiye’nin toplam ihracatı içinde yüzde 10’u aşmış bulunan hissemizi istikrarlı biçimde artırıyoruz. Tüm göstergeler, rekabetçi olduğumuzu ve kullanıcılarımıza kalite fiyat ekseninde optimal tahliller sunduğumuzu teyit ediyor.”
Küresel ticarette zorluklar arttıkça taban kazanmayı sürdüreceklerini belirten Karavelioğlu, kendi yatırım ve ihracat stratejileri üzerine 20 yıldan fazladır baş yormuş, güçlü örgütleriyle milletlerarası temsilde faal olmuş bir kesimin muvaffakiyetinin rastlantısal olmadığını belirterek şunları söyledi:
“Makine imalat sanayii sınai rekabette ve ekonomik büyümede en değerli kaldıraç. İleri ülkelerin pandemi sonrasındaki yeni konjonktüre ve sürdürülebilir kalkınma maksatlarına uygun biçimde güncellemekte oldukları sanayi stratejilerinde bölüme atfedilen ehemmiyet, bu gerçeğin bir kez daha altını çiziyor. Aralık ayı prestijiyle ülke gündemimizde 12. Kalkınma Planı’nın hazırlıkları olacak. Bu süreçte sektörel örgütlere de kıymetli misyonlar düşüyor. Endüstriyel dönüşümün gereklerine uygun derinlikte bir plan ortaya çıkmasına katkı sağlamak birincil vazifemizdir.”
“Biz jeopolitiği, yalnızca riskler üzerinden okumuyoruz”
Küresel endüstride ihracat siparişlerindeki düşüşün sürdüğünü, Türkiye’de makine imalat endüstrinin bilhassa son 5 yılda başardığı büyük dönüşüm ve kriz vakitlerinde tesis ettiği emniyetli bağlarla bu daralmayı zorlanmadan aşabileceğinin işaretlerini verdiğini belirten Karavelioğlu şunları söyledi:
“Makine ve teçhizat sanayiindeki üretim artışımız, üçüncü çeyrekte yılın öbür devirlerine yakın bir ortalama ile yüzde 14,1 düzeyinde gerçekleşti. Global kriz devirlerini en az 6 aylık bir faz farkı ile izleyen dalımızda rakip ülkelerin makine imalatı beklenilenden evvel inişe geçti. Bizim siparişlerimizde de bir yavaşlama olmakla birlikte bunun üretime tesirinin hudutlu kaldığını görüyoruz, ki Kasım ayının birinci yarısında yine ivmelenen ihracat datalarımız de bu durumu teyit ediyor.”
Karavelioğlu, ayrıcalıklı müşterileri olan ülkelerin yatırım ve risk iştahını etkileyen ögelerini yakından izlediklerini belirterek şunları belirtti:
“İhracatımızın yüzde 60’ını yaptığımız Avrupa ülkelerinde uygulamaya koyulan tasarruf önlemleri, başta güç ağır kesimlerdeki müşterilerimizi etkileyecek. Lakin peş peşe ilan edilen devlet takviyelerini ve nükleer santral üretimlerini de dikkate alarak, baharla birlikte amaç pazarlarımızın sabit sermaye yatırımlarında bir düzgünleşme görmeyi bekliyoruz. Euro Bölgesi’nde en belirleyici aktör ise Almanya olacak. Almanya’nın 200 milyar doları bulan yerli imalatçıyı muhafaza şemsiyesinin, ülkedeki yatırım ortamını canlandıracağını iddia ediyoruz. Alman sanayiine entegrasyonu en üst düzeyde olan bölümümüz bu furyadan azami halde yararlanacaktır. Makine teknolojilerinin daha süratli geliştirilebilmesi ve dala yatırım çekilebilmesi için misal önlemlerin Türkiye’de de aktif hale gelmesi gerekiyor. Birçok ülke jeopolitik risklerle yeni yeni tanışıyor, biz ise fırsatlarına odaklanmak alışkanlığımızla bu durumu jeo-ticari kara dönüştürmeye herkesten daha yakınız.”
“Fuarlarda en çok stant açan birkaç ülkeden biri olduk”
Türkiye’nin Makinecileri’nin son bir ayda katıldıkları Euro Blech, K-Düsseldorf, Bauma ve EIMA fuarlarının değerli gelişmelere sahne olduğunu belirten Karavelioğlu sözlerini şöyle tamamladı:
“Çinlilerin karantina sebebiyle uzak kaldığı fuarlarda, bizim makinelerimiz çok daha görünür ve ilgi çeker hale geldi. Kimi fuarlarda ise en çok stant açan birkaç ülkeden biri haline geldik, bunu kalıcı hale getirmenin yollarını bulmalıyız. Fuarlar esnasında, makinelerin dizaynında dijitalleşmenin ana tanıtım ögesi haline geldiğini, algılama, büyük bilgiye ulaşım ve karar verme yeteneklerinin çok süratli gelişmekte olduğunu gördük. Konstrüksiyonlar güçlenirken ömür uzunluğu maliyetler düşürülüyor, artan randıman ve performansla sürdürülebilirlik gereksinimlerine cevap verilmeye çalışılıyor. Bir başka müşahedemiz de kümelenme yoluyla dış ticaret ölçeğinin arttırılması eforları. Stant metrekarelerinin büyümesi ve işin gösteri tarafına özel ehemmiyet verilmesi Bakanlığımızın fuar dayanaklarını belirlerken dikkate alması gereken farklılıklar olarak ortaya çıkıyor. Start-up’lara özel holler ise bizim de yeni dayanaklar üzerine çalışmamızı gerektiriyor.”
