Türkiye’de rekor düzeylere yükselen enflasyon Aralık 2022’de TÜİK bilgilerine nazaran yaklaşık 1,5 yıl ortadan sonra baz tesiriyle düştü.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’na (TCMB) nazaran baz tesiri bir yıl evvelki istatistikle karşılaştırmayla ortaya çıkan değişime denililyor.
Merkez Bankası resmi internet sayfasında baz tesiri şu şeklide tanım edililyor:
“İki devir ortasındaki değişim hesaplanırken, değişime referans alınan devirde olağandan değerli ölçüde düşük yahut yüksek bir gerçekleşme olması durumunda değişim hesaplandığı periyoda yansıyan etkiyi söz etmektedir. Örneğin 2014 Kasım ayı yıllık enflasyonu hesaplanırken, 2014 yılı Kasım ayı tüketici endeksinin 2013 yılı Kasım ayı tüketici endeksine nazaran yüzde değişimi alınmaktadır. 2013 yılı Kasım ayında tüketici endeksi olağan ortalamalara nazaran çok daha düşük bir oranda artmış ise, 2014 yılı Kasım ayında yıllık enflasyonu yükseltici bir baz tesiri görülecektir.”
Enflasyonda baz tesirinin tesirli olacağını açıklayan Merkez Bankası Lideri Şahap Kavcıoğlu, geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamada “Mevcut yıllık enflasyon oranında önümüzdeki aylarda süratle ortadan kalkacak baz tesirleri bulunmaktadır. Münasebetiyle enflasyonun gerçek eğilimini anlamak için aylık gelişimlere odaklanmak daha sağlıklı bir yaklaşımdır.” demişti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan da aralık ayından itibaren enflasyonun baz tesiriyle düşüşe geçeceği tarafta açıklamalarda bulunmuştu.
Ekonomistler baz tesiriyle düşen enflasyon sayıları için ne dedi?
Ekonomist Mustafa Sönmez, enflasyonun aylık bazda yüzde 3’e yakın artış yaşamasına rağmen baz tesiriyle yıllık yüzde 1 civarında düşüş yaşadığını belirterek “Baz tesiri ile sert iniş temel Aralık’ta yaşanacak ve tahminen %67 üzere görünecek.” dedi.
