Türkiye imalat kesiminin ana ihracat pazarlarındaki faaliyet şartlarını ölçen İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat Bölümü İhracat İklimi Endeksi eylül ayında değişim göstermeyerek ağustos ayındaki 48,8’lik düzeyini sürdürdü. Türk imalat sanayi ihracatçılarının talep ikliminde üst üste ikinci ay ölçülü bir bozulmaya işaret etti. Eşik kıymet iki ay üst üste 50’nin altında kalarak Türk imalat sanayi ihracatçılarının talep ikliminde ölçülü bir bozulmaya işaret etti.
En büyük beş ihracat pazarında üretim azaldı
Avrupa ve Kuzey Amerika kıtaları eylül ayında da zayıflığın ana kaynağı olmaya devam etti ve Türk imalat kesiminin en büyük beş ihracat pazarında üretim azaldı. Bununla birlikte, kimi dengelenme sinyallerinin gözlendiği ABD’de daralma ölçülü seyretti ve son üç ayın en düşük oranında gerçekleşti. İhracattaki yüzde 9’luk hissesiyle Türk imalat dalının en büyük dış pazarı olan Almanya’da üretim üst üste üçüncü ay azaldı ve kelam konusu yavaşlama Covid-19 salgınının birinci dalgasından bu yana en besbelli seviyede kaydedildi. Başka Avrupa ülkelerine bakıldığında, Birleşik Krallık, İtalya, Hollanda ve Çek Cumhuriyeti’nde ekonomik aktivitedeki düşüşler hızlanırken İspanya’da üretim tekrar daralmaya geçti. Fransa ve İrlanda’da kaydedilen büyüme ise nispeten müspet gelişmeler oldu.
Orta Doğu, en güçlü performans gösteren pazarlar arasında
Eylül ayında en güçlü performans gösteren pazarlar ortasında Orta Doğu ülkeleri yer aldı. Büyüme, Katar’da ivme kazanırken Birleşik Arap Emirlikleri ve Suudi Arabistan’da da güçlü seyrini korudu.
Üçüncü çeyrek sonunda üretimdeki en güçlü artış, Covid-19 salgınının akabinde iktisadın memleketler arası ziyaretçilere açılmasıyla büyümenin sürat kazandığı Tayland’da gerçekleşti. Singapur da ekonomik aktivitede güçlü ve evvelki aya kıyasla daha yüksek oranlı artış kaydetti. Asya’nın öbür bölgelerinde ise global talepteki geri çekilme nedeniyle görünüm eylül ayında bozuldu. Bilhassa Tayvan ve Güney Kore’de üretim keskin düşüşler kaydetti. Tayvan’daki gerileme global finansal krizden bu yana en bariz seviyede gerçekleşti. Son olarak, dört BRIC iktisadından üçünde ekonomik aktivite büyüme sergilerken bu durumun istisnası Çin oldu.
Harker: “Orta Doğu’daki güçlü seyir, Avrupa ve ABD’deki talep zayıflığını dengeledi”
İstanbul Sanayi Odası Türkiye İhracat İklimi Endeksi hakkında değerlendirmede bulunan S&P Küresel Market Intelligence İktisat Yöneticisi Andrew Harker, şunları söyledi:
“Üçüncü çeyreğin son ayında Türk imalat bölümü ihracatçıları için ağustostakine çok benzeri bir görünüm ortaya çıktı. Orta Doğu’daki güçlü seyir, Avrupa ve ABD’deki talep zayıflığını dengeledi. ABD’deki daralmanın eylül ayında sürat kesmesi, dünyanın en büyük iktisadının daha istikrarlı bir yere geçtiği istikametinde umut verse de talep şartları yılın son çeyreği boyunca zorlayıcı olmaya devam edecek üzere görünüyor.”
ISO
