Hakemli mecmua Nature Astronomy’de Perşembe günü erken saatlerde yayınlanan bir araştırmaya nazaran, Mars’ta sıvı su bulundu. Mars, Dünya üzere, her iki kutupta da kalın su buzullarına sahip. Lakin Dünya’nın buzullarının altında su varken, uzun vakittir Mars’takilerin katı olduğu düşünülüyordu.
Cambridge Üniversitesi liderliğindeki memleketler arası bir araştırma grubu, Mars’ın güney kutup buzulunun altında sıvı suyun varlığını gösteren birinci bağımsız ispat dizisini rapor ediyor. Takım, üst yüzeyinin biçiminin uzay aracı lazer altimetre ölçümlerini kullanarak buz zirvesinin yüksekliğindeki ince desenleri belirledi. Bu modeller, buz örtüsünün altındaki bir su kütlesinin yüzeyi nasıl etkileyeceği konusundaki bilgisayar modeli varsayımlarıyla eşleşti.
Cambridge’deki Scott Polar Araştırma Enstitüsü profesörü ve araştırma önderi Neil Arnold “Yeni topografik ispatların, bilgisayar modelimizin sonuçlarının ve radar bilgilerinin birleşimi, bugün Mars’ta en az bir buzul altı sıvı su alanının var olduğunu çok daha muhtemel hale getiriyor ve bu buz örtüsünün altındaki suyu sıvı halde tutmak için Mars’ın hala jeotermal olarak faal olması gerekiyor” dedi.
Buzul altı göller, Dünya’nın yüzey topografyası üzerinde bir tesire sahip. Öbür bir deyişle, gölün üzerinde uzanan buz katmanının halini etkilerler. Buzul altı göllerdeki su, buz katmanı ile yatağı ortasındaki sürtünmeyi azaltır, bu da yerçekimi altındaki buz akışının suratını ve nihayetinde buz katmanı yüzeyinin halini tesirler. Su çoklukla buz katmanında bir çöküntü ve akıntının daha alt kısımlarında buna karşılık gelen yükseltilmiş bir alan yaratır.
Avrupa Uzay Ajansı’nın MARSIS isimli buza nüfuz eden bir radara sahip olan Mars Express uydusundan 2018 yılında toplanan deliller, Kızıl Gezegenin güney buz örtüsünün tabanında radar sinyalini yansıtan bir alanı ortaya çıkardı. Bu, altında sıvı su olduğu biçiminde yorumlandı.
Ekip, radar sinyalinin tanımlandığı yüzey topografyasının NASA’nın Mars Küresel Surveyor uydusundan gelen dataları inceledi. Bulguları, Dünya’daki buzul altı göllerde meydana gelenlere misal yüzey dalgalanmaları gösterdi.
Araştırmacılar daha sonra dalgalanmanın buzun altındaki sıvı suyun varlığından kaynaklanıp kaynaklanmadığını test etti. Bunu yapmak için, Mars’taki buz akışının bilgisayar modeli simülasyonlarını yürüttüler, gezegendeki makul şartlara uygun olarak ayarladılar ve akabinde gezegenin içinden gelen jeotermal ısıyı değiştirdiler. Simüle edilmiş buz yüzeyi, gerçek buz örtüsü yüzeyinde gözlemlenenlere form ve boyut olarak benzeri dalgalanmalara neden oldu.
Genel olarak bu deliller, Mars’ın güney kutup buz örtüsünün altında, jeotermal ısıtma ile sıvı halde tutulan, gezegenin yeraltında yakın vakitte meydana gelen magmatik aktivite nedeniyle sıvı halde olabilecek su bulunduğunu gösteriyor.
