Yatırım Finansman ve Info Yatırım kısa notlarla Kasım sanayi üretimini kıymetlendirdi. Yatırım Finansman’a nazaran, iktisat 2022’ye çok zayıf bir kapanışla veda edecek. Info Yatırım ise 2023 yılında hükümet teşvikleriyle sanayi üretiminin tekrar güç kazanacağını öne sürdü.
Yatırım Finansman raporuna nazaran, sanayi üretimi, Kasım’da, aylık %1,1 ve yıllık %1,3 daraldı. Konsensüs beklentiler Sanayi Üretiminin yıllık bazda %0,1 artış kaydedeceği tarafındaydı. Ayrıca, arındırılmamış sayılarla yıllık değişim -%1,2 oldu (Kas.21: +%14,6).
Kasım’da sektörel bazda, tüm dallarda düşüş gözlenirken en sert aylık daralma %2,3 ile elektrik, gaz, buhar bölümünde gerçekleşti. Bu, bölümde gözlenen üst üste 4. aylık daralma oldu. İmalat ve madencilik-taşocakçılığı kesimleri aylık bazda sırasıyla %1,0 ve %1,3 daraldı. Bu madencilik-taşocakçılığı bölümünde son 7 ayda gözlenen 6. aylık daralma oldu. Ana sanayi kümeleri bazında, aylık olarak sadece sağlam mallarda büyüme görülürken, aramalı, dayanıksız mallar, güç ve sermaye malları daraldı. Orta malı, sermaye malı ve dayanıksız mallarda son 3 ayın 2’sinde daralma gerçekleşti. Güç kümesinde üst üste 3. aylık daralmanın görüldüğünü de not edelim.
İmalat dalı aylık %1,0 ve yıllık %0,4 daraldı. İmalat dalı altında yer alan 24 bölümün 10’unda aylık artış görüldü. Alt kesimler bazında bakıldığında, aylık bazda en yüksek artışlar bilgisayar, elektronik ve optik eserlerin imalatı (+%20,4), temel eczacılık eserleri imalatı (+%3,2) ile kok ve rafine petrol eserleri imalatında (+%2,5); en sert düşüşler ise öteki ulaşım araçlarının imalatı (-%23,4, evvelki ay %53,2 artmıştı), kayıtlı medyanın basılması ve çoğaltılmasında (-%7,9) ve ana metal imalatında (-%6,5) gerçekleşti. Bilgisayar, elektronik ve optik eserlerin imalatında üst üste 2 aydır gözlenen güçlü artışlar dikkat cazip (aylık bazda Ekim’de %28,0 artış ve Kasım’da %20,4 artış).
Ekonomik büyüme 4Ç22’de zayıf kalabilir
Ekonomik büyüme 4Ç22’de zayıf kalabilir. Bu, ekonomik büyümenin en kıymetli öncü göstergelerinden olan Sanayi Üretiminin 4Ç22 periyoduna ilişkin ikinci verisiydi. Kasım’da, sanayi üretimi yıllık bazda hem arındırılmamış hem de takvim tesirinden arındırılmış seride sırasıyla Haziran 2020 ve Temmuz 2021’den bu yana birinci sefer daraldı. Münasebetiyle, Kasım bilgilerinin, Ekim datalarının 4Ç22 periyodu için işaret ettiği olumlu manzarayı sınırladığı söylenebilir. İmalat PMI ve elektrik tüketimi üzere, öbür öncü gösterge ve yüksek frekanslı bilgiler 3Ç22’nin akabinde 4Ç22 periyoduna dair de iktisadi faaliyette ivme kaybının sürdüğünü göstermekte. Aralık’ta 48,1 olan İmalat PMI son 10 aydır (Mart-Aralık) daralma bölgesinde kalmayı sürdürmekte. Bu eğilimin ana belirleyicisi hem iç (yüksek enflasyon ortamının alım gücünü aşındırması ve öne çekilen talep tesirinin sönümlenmeye başlaması) hem de dış (küresel finansal şartların sıkılaşması, en kıymetli dış ticaret ortağımız olan Avrupa’daki yavaşlama) talepteki momentum kaybı olarak görülebilir.
Ayrıca, kredi büyümesine yönelik alınan tedbirlerin de 4Ç22’de iç talep üzerinde bir ölçü aşağı taraflı baskı oluşturacağını düşünüyoruz. 4Ç22 periyoduna ilişkin üçüncü ve son sanayi üretimi verisi (Aralık) 10 Şubat’ta açıklanacak.
Info Yatırım: KGF paketi sanayi üretimini teşvik eder
Info Yatırım notunda ise şu görüşlere yer verildi: Sanayi Üretimi, Eylül ayındaki düşüş sonrası Ekim ayında tarafını tekrar üst çevirmişti.
Son gelen Kasım verisi yıllık bazda -1,3% ve aylık bazda ise -1,1% ile düşüş yaşarken, Ekim verisi ise 2,5% düzeyinden 3,2% düzeyine revize edildi.
Özellikle 2022 yılında öne çekilen tüketim harcamalarının, büyümeye sağladığı olumlu katkının tesiri azalırken; yeni KGF paketinin ise zamanlama açısından büyümeyi destekleyici olması müspet.
Sanayi üretim verisinin ayrıntısına bakıldığında ise yüksek teknoloji ve güçlü tüketim malları haricinde tüm mal kümelerinde düşüş yaşanmıştır.
Önümüzdeki süreçte ise büyüme-sanayi üretimi ortasındaki bağın ise son ISO imalat PMI verisinin de ima ettiği üzere üst istikametli seyretmesi beklenmekte olup, yeni KGF paketi ile sanayi üretimi ve sanayi GSYİH verisinin de yükselmesi ön görülmektedir.
