Ekonomist Tunç Şatıroğlu, bankaların döviz tranferi için belgelendirme zaruriliği istemesini bir tür ‘sermaye kontrolü’ olarak niteledi. Bunun aslında rezervlerin sanıldığı kadar yeterli olmadığını gösterdiğini söyledi.
Merkez Bankası’nın (MB) para transferi süreçleri hakkında data toplamak için tüm bankalardan bilgi ve rapor istediği, bankaların da döviz transferiyle ilgili müşterilerden, ‘işlemin mahiyetini ve niteliğini’ belirten belgeyi zarurî kıldığı ortaya çıkmıştı.
Garanti BBVA’daki bir iç yazışmanın toplumsal medyada sirkülasyona girmesiyle ortaya çıkan durum, kimi uzmanlarca ‘sermaye kontrolü’ olarak yorumlanmıştı.
‘Döviz kurunda bir sıçrama getirebilir’
Nasıl Bir Ekonomi’den Burcu Göksüzoğlu’na konuşan Şatıroğlu da bunun ‘sermaye kontrolü’ anlamına geldiğini söyledi.
Şatıroğlu, bahisle ilgili şunları söyledi: ”Bir de tevsik işi çıktı. Bu tevsik işi şu demek sen bir yere para göndereceksen, canım istiyor diye gönderiyorum, döviz gönderiyorum diye bir şey yok. Canın istediği için gönderemezsin bir ödeme yapman gerekiyor. Ödeme yapıyorsan karşılığında bir fatura varsa, bir şey varsa onunla belgelendirebiliyorsan gönderebiliyorsun. Bu bir çeşit sermaye denetimi. Bu aslında rezervlerin sanıldığı kadar âlâ olmadığını gösteriyor. Merkez Bankası rezervleri güzele gitmiş olabilir lakin bir yerlerde kapanması gereken çok büyük açıklar var demek ki. Türkiye rezervi, yani ekonomi yönetiminin gereksinimi olan rezerv demek ki âlâ değil. Bu da hiç beklemediğimiz bir vakitte döviz kurunda bir sıçrama getirebilir.”
Rezerv düştü
Merkez Bankasının net rezervi sekiz haftalık yükselişin akabinde 23 Aralık haftasında 1,46 milyar dolar gerilemişti.
Net rezervler temmuz başlarında 6,1 milyar dolar ile 20 yılın en düşük düzeyine geriledikten sonra, MB’nin döviz rezervlerini artırıcı bir dizi tedbirine karşın dalgalı bir seyir izlemişti. Rezervler ekimin son haftasından itibaren aralıksız sekiz haftalık toparlanma kaydetti.
