Hele hele, seçim sonuçlarının halkla paylaşımı öylesine özgürdü ki, her partinin seçmenine nazaran değişik sonuçlar servis edildi. Benim izlediğim YouTube kanalında favorim Türkiye Komünist Partisi çok uzun müddet öndeydi, sonra CIA data tabanını hekledi.
Yerli ve ulusal Türkiye Dünya ve Güneş Sistemi’nde eşi gibisi bulunmayan bir toplum olduğu için, demokrasi şöleni bizden cebimizde kalan son demokrasi kırıntılarını da çalmak isteyenleri taçlandırdı.
Bu ülke demokrasi şenliklerine öylesine aç ki, 28 Mayıs’da tekrarlanması için de irade beyan etti. Bu bir yılda 15 gün ortayla iki sefer Kurban Bayramı kutlamak üzere. Politikler adak sahibi, vatandaş da kurbanlık. O denli ya, Erdoğan da, Kılıçdaroğlu da güya cebinden veriyormuş üzere ulufe dağıttı, senet yazdı her türlü seçmen kesitine. Hele bir yaz geçsin, cumhurbaşkanlığını kim kazanırsa kazansın, o ulufe şakır şakır burnumuzdan getirilecek.
Eğer Erdoğan kazanırsa ki, bence bunun mümkünlüğü %80’dir, Türkiye bu kış tarihi bir ekonomik krize girer. Hani, o denli sıradan bir ekonomik kriz de olmaz bu, bir MR taraması sonucu bedeninizde hem kanser, hem ülser, hem siroz, hme de kalp yetmezliği teşhis edildiğini düşünün. İşte o denli bir destan yazacak Türkiye’nin ekonomik krizi.
Kılıçdaroğlu (KK) kazanabilir mi? Çok güç. %20 ihtimal veririm. Nasıl derseniz,
- Oğan’a oy veren milliyetçi-muhafazakar seçmenin IYIP tarafından KK’na oy vermeye ikna edilmesi ya da sandığa gitmemesi.
- IYIP içinde KK’na oy vermeyen kitlenin tercih değiştirmesi.
- SP, Gelecek ve DEVA listelerinde yer aldı diye sandığa gitmeyen mızmız CHP seçmeninin ikna edilmesi.
- Selahattin Demirtaş CHP’ye açık dayanak verdi diye sandığa gitmeyen kelamım ona ulusalcı CHP seçmeninin sandığa gitmesi lazım.
KK’na en faza %20 baht veririm, lakin kesin kaybetti diyemem. Görebildiğim, Meral Akşener dışında ittifak başkanları, İmamoğlu ve Yavaş oyların son damlasına kadar savaşmaya hazır.
KK kazansa da, karşısında tek emeli ona iş yaptırmamak olan bir Cumhur İttifakı (Cİ) çoğunluğu bulacak TBMM’nde. Ortak Siyasetler Mütabakat Metni’nde yer alan vaatlerin bir kısmını TBMM onayı olmadan yerine getirebilir. Mesela, siyasi tutukluları hür bırakır, dış siyasette daha kurumsal ve rasyonel bir çizgiye kürek çekmeye başlar. Para ve bütçe siyaseti en büyük 2 sorun olan enflasyon ve cari açıkla başetmek üzere tekrar kurgulanır.
Ama, nihayetinde yönetim ve yasama erkleri hasım güçlerde olunca, erken seçim kaçınılmaz. Ancak, bu geçiş periyodunu kriz yerine orta şiddette bir sakinlikle atlatmak mümkün.
Erdoğan’ın kazandığı senaryoda ise, her yol kıyamete çıkıyor. Seçimden evvel yazdığım 2 makale ve YouTube kanalımda çektiğim içerikte bilhassa AKP-MHP seçmenine seslenerek, son 20 yılda kazandıkları tüm refahı kaybetmek üzere olduklarını hatırlattım. Birebir ikazı bir sefer daha yapayım. Muhalif seçmen zati kamunun ekonomik nimetlerinden nerdeyse büsbütün dışlandı; kendi yağında kavrulmayı öğrendi.
Ama siz, büyük fedakarlıkla, tekraren kandırılarak, her gün dehşet ve palavralarla beslendiğinizi çok düzgün bilerek hala başkanınıza alkışlanacak bir sadakat gösteren Kahraman AKP-MHP Seçmeni, tam manasıyla fasulye kazığına oturtulacaksınız. Hatta, AKP’nin erken seçim müziği bile hazır: “Yine kışlar gelecek, yeniden kucağa oturtacağız sizi”.
Nasıl yani derseniz, anlatayım. Bizi sefalete, yüksek enflasyon, düşük fiyatlı istihdam ya da işşsizlik ve daima çalkalanan döviz kuru çıkmazlarına getiren siyasetler seçimden sonra hiç değişmez. Niçin değişsin ki? Berat Albayrak’tan bu yana Erdoğan sizleri söğüşlüyor, tekrar %49.5’nuz ona oy veriyorsunuz.
Zaten, Erdoğan imana gelecek olsa da, ne işdünyası ne de yatırımcı inanmaz. Fazilet Başçı günlerinden bu yana yarım düzine sefer, Erdoğan iktisatta köşeye sıkıştığında ”ortodoks iktisat politikasına” döndü. Bu dönüşlerin ömrü bir aptest kadar dahi uzun sürmedi.
Halıhazırda izlenen siyasetlerin öldürücü tesirini yazın hissetmeyiz. Ne de olsa, yazın ucuz besinle yaşamak kolay, kaloriferler de yanmıyor. Enerji ithalatı azalacağı için cari açık da daralır. Nerdeyse $50 milyar turist geliriyle de TCMB rahat rahat döviz kurunu denetim eder.
Ama, yaz sonlarında enflasyonun yeniden şahlandığını göreceğiz. Zira, seçim harcamaları ve sonrası için yapılan vaatlerin meblağını GSYİH’nın %4’ü civarında hesapladım. Herhalde GSYİH’nin %2’si kadar da süregelen zelzele harcamaları var. Bir öbür deyişle, Hazine cebinde olmayan paradan $55 milyarı size nakledecek. Oh, ballı lokma tatlısı, lakin nerde bunun şifası? Vergileri artırsan, lokal seçimleri kaybedersin, para basacaksın.
Doğal olarak, seçim için vatandaşın cebine akan paranın bir kısmı da ekstra ithalat olarak geri dönecek. AB iktisadında resesyon tasaları bir kere daha yükseliyor. TCMB’nin işdünyasındaki tüm dövize el koyma siyasetinin ihracatı olumsuz etkileme potansiyeli yaratmış olması mümkün. Yakın gelecekte cari açığın genişlemesi nerdeyse yazgı planı.
Bu cari açık nasıl finanse edilecek?
Dışardan para gelmiyor. Yani, finansal yatırım sıfır. Banka ve finans-dışı şirketlerin dış borçlanma maliyetleri daima artarken, Erdoğan’ın kazandığı senaryoda kredi notlarının tekrar düşüşe geçmesi kaçınılmaz. CDS’ler 700 puanın üstüne yerleşir. Sonra, Eurobond dahi satmakta zorlanmaya başlar Hazine.
Arap ve Rus kardeşleri Erdoğan’a daha fazla armağan çeki yollamadan evvel IMF’ye git derler. Bakın, Araplar Pakistan ve Mısır’a bunu yapıyor.
Kış aylarında ülkede döviz biter. Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile kapalı kambiyo rejimine geçeriz, yani vatandaşın bankadaki dövizi dondurulur, ya da nakit olarak çekmesi, EFT yapmasına katı sınırlamalar getirilir.
Yukarda tanım ettiğim iki şoka kısaca ödemeler istikrarı krizi diyebiliriz. Özel bölüm dış borçlarını ödeyemez duruma gelir.
Ödemeler istikrarı krizinin bir de banka ayağı var. Wallahim, bankaları ayakta alkışlıyorum. TCMB ve BDDK’nın makineli tüfek salvosu üzere gerisi arkası kesilmeyen bildirimleri ile risk idaresini imkansız kılmalarına karşın ayakta kalmaları mucize. Küçük ve orta ölçekli bankaların bir yıl içinde sermaye yeterliği rasyosunun altına düşerek kepenk indirmesi mümkün. Bu kepenk indirme bankayı yok değerine Erdoğan’ın kankalarına satış biçiminde mi olur, yoksa TMSF kapısında “bana el koyun” diye yalvararak mı, bilemem.
Bu şokları üst üste koyunca, Sevgili AKP-MHPli Din ve İdeal Kardeşlerim, iktisat daralmaya başlar. Sizin de iş bulmanız ya da işinizi müdafaanız bayağı zorlaşır.
Her koyun kendi bacağından asılır. AKP-MHP’ye oy veren seçmen “kandırılmadı”, bal üzere ne yaptığı biliyor. Yarın biraz daha varlıklı yaşamak için geleceğini Erdoğan’a armağan etti.
FÖŞ
