Investing.com – Türkiye’nin başka ülkelerle yaptığı mal ticaretindeki ölçü ve fiyat değişimini gösteren dış ticaret endeksi açıklandı.
İhracatta ölçü ve bedel arttı
Eylül ayında ihracat ölçü endeksi geçen yılın birebir ayına nazaran %6,2 arttı. Endeks bir evvelki yılın birebir ayına nazaran, besin, içecek ve tütünde %2,7, yakıtlarda %57,7 ve imalat endüstrinde (gıda, içecek, tütün hariç) %4,3 artarken, ham hususlarda (yakıt hariç) %8,7 azaldı. Ölçüde 2022 yılı üçüncü çeyreğinde bir evvelki yılın üçüncü çeyreğine nazaran %7,2 artış görüldü.
İhracat ünite kıymet endeksi Eylül ayında bir evvelki yılın birebir ayına nazaran ise %2,7 arttı. Endeks bir evvelki yılın tıpkı ayına nazaran, besin, içecek ve tütünde %9,2, ham hususlarda (yakıt hariç) %6,9 ve yakıtlarda %41,7 artarken, imalat endüstrinde (gıda, içecek, tütün hariç) %0,4 azaldı. Bedelde 2022 yılı üçüncü çeyrekte bir evvelki yılın üçüncü çeyreğine nazaran %4,3 artış yaşandı.
İthal edilen eserlerin fiyatı, ihracatın 4 katından fazla arttı
İthalat ölçü endeksi Eylül ayında bir evvelki yılın birebir ayına nazaran %8,4 arttı. Endeks bir evvelki yılın birebir ayına nazaran, besin, içecek ve tütünde %9,9 ve yakıtlarda %22,6 azalma gösterdi. Lakin ham hususlarda (yakıt hariç) %13,7 ve imalat endüstrinde (gıda, içecek, tütün hariç) %14,3 artış yaşandı. İthalat ölçü endeksi 2022 yılı üçüncü çeyrekte bir evvelki yılın üçüncü çeyreğine nazaran %9,5 arttı.
İthal edilen eserlerin fiyatı Eylül ayında bir evvelki yılın tıpkı ayına nazaran %27,4 arttı. Endeks bir evvelki yılın birebir ayına nazaran, besin, içecek ve tütünde %11, ham hususlarda (yakıt hariç) %1,8 ve yakıtlarda %157,3 artarken, imalat endüstrinde (gıda, içecek, tütün hariç) %0,5 azaldı. Pahada yılı üçüncü çeyrekte bir evvelki yılın üçüncü çeyreğine nazaran %27,7 artış oldu.
Enerji maliyeti birinci sırada
Dünyada güç fiyatlarının bu yıl rekor oranda artış göstermesi nedeniyle yurt içinde de güç fiyatlarında birebir biçimde yükselişler yaşandı. İthalatta güç maliyet olarak en büyük kalemi oluştururken dış ticaret ve cari hesaptaki açığın temel etkeni de güç oldu.
Ticaret Bakanlığı’nın bilgilerine nazaran yılın birinci on ayında ihracat, %15,4 oranında artarak 209 milyar 450 milyon dolara, ithalat, %39,5 oranında artarak 300 milyar 553 milyon dolara yükseldi. Yani ihracatta ünite ve paha olarak artış yaşanmasına rağmen ithalatta güç yüklü maliyetlerin yüksek olması açığı da artırıyor.
Dış ticaret haddi rekor düşük seviyede
İhracat ünite bedel endeksinin ithalat ünite paha endeksine bölünmesiyle hesaplanan dış ticaret haddi 71,2 ile bilgi ölçüm tarihindeki en düşük düzeye geriledi. Dış ticaret haddi Eylül 2021’de 88,4 idi.
Yazar: Deniz Engin
