Cari fazla diyen YEM içinde ağustosta yıllık cari açık 41 milyar dolar- Fransman muamması büyüyerek devam
Türkiye’nin cari süreçler hesabı, Ağustos’ta 3,11 milyar dolar açık vererek beklentiler civarında geldi. Geçen yıl ağustos ayında cari istikrarda 1,075 milyar dolar fazla vardı.
Yıllık cari açık da böylelikle geçen ayki 36,7 milyar dolardan 40.9 milyar dolara çıktı. Dikkat alımlı olan ağustos ayında 3,1 milyar dolar cari açığa karşılık kaynağı meçhul finansman ölçüsünün 4 milyar dolar üzere yüksek bir girişe işaret etmesi.
Yılın birinci sekiz ayında oluşan cari açık da geçen yıl birebir periyotta oluşan 12,8 milyar dolardan 39,7 milyar dolara genişledi. Birinci sekiz ayda oluşan 39,7 milyar doların 28,3 milyar dolarının kaynağı meçhul girişlerce finanse edilmiş olması Türkiye iktisadında büyük bir anomali yaşandığını gösteriyor. Cari açık böylesi süratle sene sonunda 55-60 milyar dolara aralığına gerçek ilerlerken, TCMB rezervleri swap hariç eksi 59 milyar dolarken ve büyüyen cari açığın finansmanı son derece şaibeli iken TL üzerindeki baskılar da doğal olarak artıyor.
Cari açığın genişlemesinin temel nedeni ödemeler istikrarı tarifli dış ticaret açığının bir evvelki yılın birebir ayına nazaran 6,816 milyar dolar artarak 9,700 milyar dolara yükselmesi.
Çekirdek açık, 6.3 milyar dolar fazla verdi
Hükümetin YEM’in başarısı olarak sunduğu “Altın ve güç hariç cari süreçler hesabı”, 6 milyar 276 milyon dolar fazla verdi. Geçen yılın tıpkı periyodunda fazla 4,9 milyar dolardı. Buradada fazla verilmesi tabi Türkiye’nin dış finansman açığında bir güzelleşme yaratmıyor.
Hizmetler istikrarında fazla evvelki yılın birebir ayına nazaran 2,5 milyar dolar artarak 7,236 milyar dolara çıktı. Turizm kesiminin pandemi tesirlerini geride bırakmış olması bu artışın anahtarı. Keza bu kalem altında seyahat kaleminden kaynaklanan net gelirler, 1,432 milyar dolar artarak 5,1 milyar dolara ulaştı.
Ağustosta birincil gelir istikrarı kaynaklı çıkışlar, 152 milyon dolar azalarak 685 milyon dolara gerilerken, ikincil gelir istikrarı kaleminden kaynaklı net girişler, bir evvelki yılın birebir ayına nazaran 38 milyon dolar azalarak 37 milyon dolara çıktı.
Finansman tarafı daha büyük muamma
Doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net girişler 573 milyon dolarla sonlu. Borsada manipülasyon savlarının daha sonra gerçek olduğunun anlaşıldığı ağustosta, portföy yatırımları net girişi 812 milyon dolar. Bunun da 761 milyon doları yabancı yatırımcıların pay senedi piyasasına girişleri. Devlet iç borçlanma senetleri piyasasında ise 6 milyon dolar net satış izlenmekte.
Yurt dışındaki tahvil ihracı yoluyla bankaların net kullamımı 28 milyon dolar üzere düşük bir sayı. Öteki yatırımlar altında, yurt içi bankaların yurt dışı muhabirlerindeki efektif ve mevduat varlıkları 1,75 milyar dolar eksilme var.
Net kusur ve noksan kaleminde giriş 4 milyar dolar olunca, resmi rezervlerde ağustosta 10 milyar 786 milyon dolar net artış izlenmekte.
