Yapılan yeni bir araştırma nakledilen kimi karaciğerlerin 100 yıldan daha uzun mühlet yaşayabildiğini gösterdi. Araştırmada yaşlılardan nakledilen kimi karaciğerlerin bir asırdan uzun müddet fonksiyonel kalabildiği ve hatta genç bağışçılardan alınanlardan bile uzun yaşayabildiği anlaşıldı. Cerrahlara çok daha geniş bir kitleden bağış alma imkanına kavuşturabilecek bu bulguların gelecekteki hastalar için de yeni umut ışığı olması bekleniyor.
Mevcut tıbbi uygulamalarda genel olarak gençlerin daha az kronik sıhhat sorunu olması sebebiyle genç bağışçılardan elde edilen karaciğerin yaşlı bağışçılarınkine nazaran daha güzel çalıştığından hareket ediliyor.
Ancak Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Teksas Üniversitesi Güneybatı Tıp Merkezi’nin tıbbi aygıt şirketi TransMedics ile birlikte yürüttüğü araştırmanın bulguları yaşlılardan alınan karaciğerlerin de yeterli çalıştığını kanıtladı.
ABD’deki organ bağış paylaşım ağından elde edilen dataların tahlil edildiği çalışmada “asırlık karaciğerlerin” neden bu kadar sağlam olduğu sorusuna cevap arandı.
- Dünyada birinci sefer yeni doğan bebeğe karaciğer tedavisi için kök hücre nakledildi
Asırlık karaciğerlerle ilgili bulgular neler?Asırlık karaciğer terimi, ömrü 100 yılı aşan karaciğerler için kullanılıyor; bu hesaplamada organın birinci sahibi ile nakledilen şahıstaki ömrünün toplamı dikkate alınıyor.
Amerikan Cerrahlar Koleji’nin 2022 Klinik Kongresi’nde sunulan çalışmada 1990 ile 2022 yılları ortasında nakledilen 253 bin 406 karaciğer üzerinde karaciğer üzerinde yürütülen araştırmada asırlık tarifine giren 25 karaciğer incelendi.
Teksas Üniversitesi Güneybatı Tıp Merkezi’nden araştırmacılar çalışmada asırlık karaciğerlerin nakil öncesindeki durumuna ve bilhassa bağışçının yaşına baktıklarını ve ayrıyeten karaciğerin nakil sonrasında ne kadar müddet yaşadığını incelediklerini belirtti.
Araştırmacılar karaciğerin yüzyıldan uzun müddet yaşamasını sağlayan eşsiz kombinasyonu yaratan bağışçı, alıcı ve nakil faktörlerini katmanlaştırarak tespit etmeye çalıştı.
Araştırma kapsamında incelenen asırlık karaciğerlerin bağışçı yaş ortalamasının 84,7 olarak açıklandı. Bu sayı asırlık olmayan kümedeki bağışçıların yaş ortalamasından 38,5 yıl daha fazla. Buna karşın bu yaşlı karaciğerlerin beklenmedik formda uygun sonuçlar verdiği görüldü.
Amerikan Cerrahlar Koleji tarafından araştırma bulgularını tanımlayan bültende “Asırlık kümede doku transferi (allogreft) ve hastanın sağ kalımı açısından bariz formda âlâ sonuçlar elde edildiği” belirtildi ve asırlık kümeden hiçbir organın birincil işlev kaybına uğramadığı ya da damarsal yahut safra ile ilgili komplikasyonlar sonucu kaybedilmediğinin altı çizildi.
Araştırmacılar ayrıyeten asırlık olan ve olmayan organlar ortasında 12 aylık ret oranında önemli bir farklılık bulunmadığını da tespit etti.
- Araştırma | Kemoterapi sürecinde yeni umut ‘deri altı’ metodu
- A kümesi kana sahip olanlarda felç riski daha yüksek; O kümesinde daha düşük | Araştırma
Asırlık karaciğerler neden başarılı oluyor?Araştırmacılara nazaran asırlık karaciğerlerin başarısı olumlu faktörlerin çakışmasında yatıyor.
Teksas Üniversitesi’ndeki araştırmacılardan Yash Kadaika’ya nazaran bağışçıların ve alıcıların en yeterli halde denkleştirilmesin ve bütün faktörlerin eşsiz kesişmesi sayesinde hakikaten âlâ sonuçlara ulaşılabiliyor.
Dikkat çekilen bir öbür nokta da asırlık kümedeki bağışçılarda diyabet hastalığı ve enfeksiyon oranının düşük olduğu. Asırlık kümedeki bağışçılarda karaciğer enzimlerinin de daha düşük olduğu tespit edildi. Yüksek enzimler karaciğer nakli için sorun teşkil edebiliyor.
Buna ek olarak, karaciğer nakli yapılanlar ortasında asırlık gruptakilerin MELD skorlarının asırlık olmayan kümeye nazaran daha düşük olduğu belirtildi. Karaciğer nakli öncesi değerlendirmede elde edilen MELD skoru karaciğer yetmezliğinin düzeyini gösteriyor. MELD skorunun yüksek olması naklin daha acil olduğunu gösteriyor. Araştırmada asırlık gruptakilerin MELD skoru 17, asırlık olmayan gruptakilerin MELD skorunun ise 22 oldu.
Araştırmacılar elde ettikleri bulguların gelecekte yaşlı bağışçılardan alınan karaciğerin kullanımı konusunda umut vermesini ve daha fazla hayatın kurtarılmasına yardımcı olmasını umuyor.
