Yaklaşan yaz aylarının talebi dizginlemesi ve dünyanın en büyük tüketicisi Çin’in alımlarının süratle düştüğünü gösteren bilgiler, memleketler arası piyasalarda kömür fiyatlarında önemli oranda gerilemeye neden oluyor.
Asya’da gösterge 1 ayda %13 düştü
Newcastle kömür vadeli işlemleri, zayıf talep nedeniyle Ocak 2022’den bu yana en düşük düzey olan ton başına 170 doların altına düştü.
Fiyatlar son 1 ayda yüzde 13’e yakın gerileyerek 163 dolar/ton seviyesine inerken son 12 ay içindeki gerileme neredeyse yüzde 60 oldu. Kömür talebinin, Kuzey Yarımkürede yaklaşan yaz aylarıyla azalması fiyatları baskılarken fiyatı aşağı çeken öteki bir etken, Çin’de üretim artarken ithalatın da azalması.
Hükümet, madencileri üretimi artırmaya teşvik ettiğinden Çin’in kömür üretimi, Ocak-Şubat 2023’te yıllık yüzde 5,8 artışla 734,2 milyon tona yükseldi. Ülkenin ithalatı da Mart’ta 15 ayın en yüksek düzeyine eriştikten sonra Nisan’da geriledi. Dünyanın en büyük kömür tüketicisi geçtiğimiz ay 40,2 milyon ton alım yaptı. Mart ayında bu sayı 41,17 milyon tondu.
Hindistan’ın ithalatı kesiliyor
Ayrıca Hindistan, Nisan 2023’te yıllık bazda yüzde 8,67 artışla 73,02 milyon ton rekor kömür üreterek ithalata bağımlılığı azalttı.
Fiyatlar da Eylül 2022’de test edilen 440 dolardan 277 dolar geri çekildi. Gösterge New Castle’ın yanında Rus, Güney Afrika ve ABD kömürünün fiyatlarının da istikrarlı bir halde gerilediği görülüyor. Dünya Bankasının geçtiğimiz günlerde yayımladığı global emtia görünümü raporu, kömür fiyatlarının bu yıl yüzde 42, 2024’te ise yüzde 23 düşmesinin beklendiğini gösterdi.
Ancak buna karşın fiyatların 2015-19 ortalamasının üzerinde kalacağı varsayım ediliyor.
Güneydoğu Asya, büyük kömür ithalatçıları ligine giriyor
Güneydoğu Asya, global termik kömür ithalatının sadece yaklaşık yüzde 12’sini oluşturuyor.
Ancak araştırmalar, bu coğrafyadaki ülkelerin global ithalat içinde hissesinin artacağına işaret ediyor. Bölge rutin olarak yılda 100 milyon tonun üzerinde kömür ithal ediyor ve Kpler’den gelen datalara nazaran ithalat, 2018’den bu yana yıllık ortalama yüzde 14 oranında arttı.
Bu büyüme suratı, Çin için yüzde 3 ve Hindistan için yüzde 13. Bu da Güneydoğu Asya ülkeleri Endonezya, Malezya, Vietnam, Kamboçya ve Tayland’ın kömür ticaretinde kıymetli bir güç haline gelebileceğine işaret ediyor.
ABD Güç Bilgi Yönetimine nazaran bölgenin kümülatif kullanımının yılda yaklaşık 200 milyon ton olduğu kestirim ediliyor.
Bu makale birinci olarak Ekonomim üzerinde yayımlanmıştır.
