Küresel mali piyasalarda yılın ikinci haftası hayli optimist başladı. Çin’in sonlarını tekrar açma kararı alması ile zero (sıfır) covid uygulamasından geri adım atması ve bunun yanı sıra ABD’de iktisadın ivme kaybettiğine dair işaretler, FED’in faiz artırımlarının suratını yavaşlatacağı beklentilerini artırdı.
Enflasyonla çaba kapsamında 2022 yılında gözünü karartan FED’in izlediği sıkı para siyasetinin gölgesinde sert gerileyen ABD borsaları, üst üste dört haftalık düşüş serisine geçen hafta açıklanan datalar akabinde son vermişti. Hatırlanacağı üzere, ortalama saatlik fiyatların hafif gerilemesi ve ABD’de büyümenin öncü göstergelerinden olan ISM hizmetler PMI verisinin Aralık ayındaki düşmesiyle Cuma gününün son süreç saatlerinde başlayan optimistlik, yeni haftaya da taşındı.
Gündemin nispi olarak zayıf; data akışının ise sonlu kalmasının yardımı ile dünya dünü optimist bir biçimde tamamlamaya adayken, Atlanta FED Lideri Bostic yaptığı açıklamada, Perşembe günü açıklanacak olan enflasyon verisinin en son yayımlanan istihdam bilgilerinin işaret ettiği yavaşlamayı desteklemesi hâlinde, 25 baz puan büyüklüğünde bir artırımı (bir sonraki faiz toplantısı Şubat başında) önemli olarak düşünebileceklerini söylerken, Wall Street Journal ile gerçekleştirdiği söyleşide faiz artırımına ait tercihi sorulan San Francisco FED Lideri Daly ise kendisi için hem 25 hem de 50 baz puan büyüklüğünde artırımların gündemde olduğunu söyledi.
Küresel mali piyasalardaki optimistlik FED cephesinden gelen açıklamalar sonrasında hâliyle sekteye uğradı. Teknoloji paylarının süreç gördüğü Nasdaq kazanımlarının büyük kısmını geri vererek geceyi %0,6 oranında yükselişle tamamlarken, Dow ve S&P500 düştü. Risk iştahının günün son süreç saatlerinde kesilmesi ile altının ons fiyatı hudutlu da olsa gerilerken, ABD tahvil faizleri ise hafif de olsa yükseldi. Hem yıllık raporumuzda hem de dünkü bültenimizde ön plana çıkardığımız üzere EURUSD paritesinde kıymetle takip ettiğimiz 1,0740 düzeyi dün piyasaların optimist olduğu vakit diliminde test edildi.
Türkiye cephesinde ise roketin yakıtının teknik mânâda bitmek üzere olduğunu düşünüyoruz. Hangi roketin mi? Borsa İstanbul’dan kelam ediyoruz. Kendi iç dinamikleriyle yani enflasyondan kaçan yerli yatırımcı ile soluksuz yükselen Borsa İstanbul, Perşembe günü panik satışlarına, Cuma günü toparlanmaya sahne olurken, dünyadan kopuk seyrine dün de devam etti.
Dün de bültenimizde kelam ettiğimiz üzere, TCMB, menkul değer tesis rasyosunu hafta sonu yine güncelleyerek basamaklı bir sisteme geçip %5’den %10’a düzeyine getirdi. Bildirime nazaran, bilançosunda yer alan TL mevduat oranı %50’nin altında olan bankalar sahip oldukları yabancı para mevduatın (%10 + %7) %17’si seviyesinde menkul değer alacak. Ek menkul değer tesis etme tarafında bildirim akabinde banka paylarında kayıpların dün ivmelendiğini gördük. Ana endekste düşüş %3,2 düzeyinde gerçekleşirken, bankacılık endeksi (XBANK) günü %4,5 oranında düşüşle tamamladı.
USDTRY kurunda ise, son günlerde kamunun takviyesinde karşın orta ara üst taraflı baskının artmaya başladığını görüyoruz. Bu da bizlere ister istemez döviz talebinin güçlü olduğunu hissettiriyor. Geçen hafta Perşembe günü açıklanan TCMB’nin analitik bilançosuna nazaran, brüt döviz rezervleri bir ölçü gerilerken, swap hariç net rezervler (net döviz pozisyonu) eksi 53,1 milyar dolar düzeyinden eksi 56,6 milyar dolar düzeyine kadar açıldı. Döviz kuru düzeyi üzerinden iktisadın gidişatını ölçen Türk insanına karşı otoritenin seçime kadar olan periyotta döviz kurunun yükselmesini frenleme uğraşı içinde olacağını düşünüyoruz.
Polisin desteklediği Brezilya askerleri, Pazartesi günü, başkentte çok sağcı eski Devlet Lideri Bolsonaro’nun destekçilerinden oluşan bir kampı dağıttı. İsyancıların ülkenin 1980’lerde demokrasiye dönüşünden bu yana devlet kurumlarına yönelik en makûs saldırıyı düzenlemesi, yeni lider Lula’nın ekonomik ıslahatlarını da geciktireceğini düşünüyoruz. Lâkin, beklenenin bilakis, Brezilya borsası Bovespa dünkü günü düşüşle tamamlamadı. Yaşanan şiddetin Lula’yı siyasi olarak güçlendirebileceğini görüşü ön plana çıkıyor. Not etmek gerekirse, ABD’de de Trump yanlıları da Ocak 2021’de emsal olaylara neden olmuştu.
Amazon, Sales Force ve Twitter’dan sonra finans bölümünün önde gelen kurumlarından biri olan Goldman Sachs, şiddetli bir ekonomik ortama hazırlanırken, Çarşamba gününden itibaren şirket genelinde binlerce kişiyi işten çıkarmaya başlayacağını okuyoruz. FED faiz artırma yanlısı duruşunu muhafazaya devam ettikçe, istihdam piyasasında sıkıntılar her geçen gün daha da büyüme başladı!
Yeni gün başlangıcında, Asya piyasaları, FED cephesinden gelen sıkılaştırma yanlısı açıklamalara ve bu hafta açıklanacak ABD enflasyon verisi öncesi temkinli tarafta kalark kararız bir seyir izliyor. ABD borsalarının vadeli süreçlerinde de hâkim renk kırmızı. Mali piyasaların gündeminde bugün içeride sanayi üretimi ve işsizlik oranı takip edilebilir.
iktisatbank.com
