Ekonomik büyümenin öncü göstergesi olan imalat sanayi performansında en süratli ve emniyetli referans kabul edilen İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye ve İstanbul İmalat PMI (Satın Alma Yöneticileri Endeksi) anketlerinin Haziran 2019 devri sonuçları açıklandı. Eşik kıymet olan 50,0’nin üzerinde ölçülen tüm sayıların dalda güzelleşmeye işaret ettiği anket sonuçlarına nazaran, mayıs ayında 45,3 olarak ölçülen İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI haziranda 47,9’a yükselerek imalat kesimindeki yavaşlamanın Temmuz 2018’den beri gözlenen en düşük oranda gerçekleştiğine işaret etti.
Toparlanmada yeni siparişlerdeki yavaşlamanın son 14 ayın en ölçülü seviyesinde kaydedilmesi belirleyici oldu. Memleketler arası pazarlarda talebin güzelleştiğine yönelik sinyallerle birlikte yeni ihracat siparişleri şubat ayından beri birinci sefer arttı ve toplam yeni siparişleri destekledi. İkinci çeyreğin sonunda üretim ve istihdamdaki yavaşlama daha hudutlu ölçüde gerçekleşti. Yeni siparişlerdeki yavaşlamanın daha düşük oranda gerçekleşmesine bağlı olarak imalatçıların satın alma faaliyetlerindeki gerileme, mayısa nazaran bariz bir biçimde daha düşük oranda ve Nisan 2018’den beri en düşük süratte gerçekleşti. Buna bağlı olarak girdi stoklarındaki düşüş de evvelki aya nazaran yavaşladı. Hem girdi maliyetleri hem de sonuncu eser fiyatları enflasyonu haziranda hafif çapta azaldı. Türk lirasındaki paha kaybı maliyet yüklerini artırmaya devam etti. Ayrıyeten sonuncu eser fiyatları da yükseldi.
İstanbul Sanayi Odası Türkiye İmalat PMI anket dataları hakkında değerlendirmede bulunan IHS Markit Yönetici Yardımcısı Andrew Harker, şunları söyledi: “Yılın ikinci çeyreğinin sonunda Türk imalatçılarını cesaretlendiren kimi işaretler kelam konusu olurken, burada bilhassa yeni ihracat siparişlerinin büyüme bölgesine geçmesi belirleyici oldu. Bu gelişme, toplam yeni siparişlerdeki yavaşlamanın çok daha hudutlu olmasını sağladı. Ayrıyeten PMI endeksinin mevcut seviyesi, sanayi üretimi bilgilerinin 2019 ortalarında istikrar kazanabileceğini gösteriyor.”
İstanbul İmalat PMI haziranda 46,5 oldu
Mayıs’ta 47,1 olarak ölçülen İstanbul Sanayi Odası İstanbul İmalat PMI da haziranda 46,5’e geriledi ve İstanbul imalat dalının faaliyet şartlarında yavaşlamaya işaret etti. Son yavaşlama 2018 yılının sonlarına nazaran daha ölçülü gerçekleşti. Toplam yeni siparişler haziranda yavaşladı. Son yedi aydır yavaşlama eğiliminde olan yeni ihracat siparişleri haziranda değişim göstermeyerek istikrarlı seyretti. Bu gelişmelere bağlı olarak firmalar ikinci çeyreğin sonunda üretim, istihdam ve satın alma aktivitelerini yavaşlattı. Bununla birlikte hem istihdam seviyesi hem de girdi alımındaki yavaşlama mayısa kıyasla sürat kesti. Haziranda enflasyonist baskıların yumuşadığına dair işaretler gözlendi. Türk lirasındaki zayıflığın yansıması olarak girdi maliyetleri arttı, fakat enflasyon oranı bariz bir halde azaldı. Eser fiyatlarındaki artış suratı son üç ayın en düşük seviyesinde gerçekleşti. Hem girdi hem de sonuncu eser stokları haziranda azalma kaydetti.
