İhracatın seyrine ait değerli göstergelerden konteyner elleçleme ölçüsü eylülde sert düştü. Transit yükte ise dramatik gerileme var.
Küresel iktisattaki yavaşlama ve Rusya-Ukrayna savaşının tesiriyle ihracattan ithalata ve transitten kabotaja, Türk limanlarındaki tüm taşıma tiplerinde değerli kayıplar gerçekleşti. Elleçlenen konteyner ölçüsü, eylülde geçen yılın birebir periyoduna nazaran yüzde 11 düşüş kaydederken, transit konteynerde düşüş yüzde 40’a yaklaştı.
Dünya’dan Aysel Yücel’in haberine nazaran dal yetkilileri, artış suratının yavaşladığı periyotlar olsa da pandemi kapanmaları hariç, konteyner nakliyatında birinci defa gerileme yaşandığına dikkat çekiyor. Genel kargo ile ağırlığını petrol ürünlerinin oluşturduğu ithal sıvı yükteki büyüme ise toplam elleçleme ölçüsündeki daralmayı sınırladı.
Denizcilik Genel Müdürlüğü’nün eylül ayı yük istatistiklerine nazaran; geçen ay Türkiye limanlarında elleçlenen toplam yük ölçüsü yıllık bazda yüzde 3 gerileyerek yaklaşık 45 milyon ton olurken, toplam ihracat yükü ise yüzde 8 oranında düştü. Batı ile yapılan ihracatta değerli göstergelerden biri olan konteyner nakliyatında ise bu düşüş çok daha sert gerçekleşti. Eylül ayında limanlarda elleçlenen konteyner ölçüsü, temmuz ve ağustos ayındaki yüzde 2’yi geçmeyen kısmı düşüşün akabinde eylülde yıllık bazda yüzde 11 gerileyerek, yaklaşık 947 bin TEU olarak gerçekleşti. Konteyner elleçlemede en büyük kayıp ise yüzde 40’a yakın oranla transit yük tarafında gerçekleşti. Geçen ay limanlarda, genel kargo ve yükünü petrol eserlerinin oluşturduğu sıvı yüklerde büyüme yaşandı.
“Konteynerde birinci defa ivme bilakis döndü”
Türkiye Liman İşletmecileri Derneği (TÜRKLİM) Lideri Aydın Erdemir, eylül ayı denizyolu nakliyat istatistiklerindeki düşüşü kıymetlendirdi.
Eylül ayında bilhassa limanlarda elleçlenen konteyner ölçüsündeki düşüşün, Türkiye’nin dış ticareti açısından kritik sinyaller verdiğine dikkat çeken Erdemir, “Batı ile yapılan dış ticarette ve bilhassa de ihracatta en kıymetli göstergelerden biri de limanlarda elleçlenen konteyner ölçüsüdür. Konteynerde uzun yıllardır nizamlı olarak büyüyerek gidiyorduk.
Büyüme ivmesi birkaç aydır bilakis döndü. Suratımızın ve büyüme oranımızın düştüğü olmuştu lakin eksiye düşmemiştik hiç. Konteynere baktığımızda hem ihracat hem ithalat hem de transitte düşüş var. Karadeniz’deki çatışma konteynerde transit elleçlemeleri son 4 aydır aşağıya çekiyordu lakin eylülde transit konteyner hacmi yüzde 40’a yakın düştü. Global iktisattaki yavaşlamanın ya da resesyonun tesirlerini limanlarda da daha sert hissetmeye başladık” diye konuştu.
Konteyner yükündeki sert düşüşün, toplam yük ölçüsünü da süratle aşağı çektiğini lisana getiren Erdemir, “Konteynerdeki bu süratli düşüş yılın kalan aylarında da devam ederse toplam yük hacminde 2021’in de altında kalabiliriz. En büyük kaygılarımızdan biri bu. Toplam yükte ithalattaki büyüme olmasaydı, sayılarımız çok daha makûs çıkardı.
Toplam yükte ithalatta halen güzeliz. Fakat dokuz ayın sonunda toplamda büyüme yalnızca yüzde 4,6 olarak gerçekleşti. 2022 yılındaki maksadımızı revize etmemiz ve tedbir almamız kıymetli hale geldi. Münasebetiyle son üç ay limanlarımız açısından çok kritik. Her ay en az 1,2 milyon TEU’nun elleçleme yapamazsak konteynerde geçen yılın sayılarının altında kalacağız. Toplam yükte de kalan her bir ayda 100 milyon tonu aşmamız lazım ki 2021 yılını geçelim. Birinci 9 ayda 409 milyon ton elleçledik, 2021’de ise 526 milyon ton elleçlemişyik” diye konuştu.
Eylül ayında limanlarda en fazla yük kaybı transit konteyner taşımalarında oldu. Rusya-Ukrayna savaşı nedeniyle mayıs ayından bu yana düşüşün yaşandığı transit yük nakliyeciliğinde kayıp global iktisattaki yavaşlamanın da tesiriyle eylülde hızlandı. Mayısta yüzde 11, haziranda yüzde 16,2, temmuzda yüzde 25 ve ağustosta yüzde 29 düşen limanlarda elleçlenen transit konteyner ölçüsü, eylülde ise yıllık bazda yüzde 39,4 geriledi.
TÜRKLİM Lideri Aydın Erdemir, “Rusya-Ukrayna savaşıyla birlikte yaşanan bu kayıplar, denizyolu transit taşımalarımız açısından Karadeniz’in ne derece değerli olduğunu bir defa gösterdi” dedi.
patronlardunyasi.com
