TCMB Para Siyaseti Konseyi (PPK) toplantı özetinde, enflasyon ve döviz kuru beklentilerinin çıpalanmasının, içinde bulunulan devirde para siyasetinin aktifliği açısından kritik kıymet taşıdığı belirtilerek, enflasyondaki düşüş sürecinin devamlılığının, ülke risk priminin gerilemesi, uzun vadeli faizlerin aşağı gelmesi ve iktisattaki toparlanmanın güç kazanması açısından büyük ehemmiyet taşıdığının değerlendirildiği kaydedildi.
Kurulun 25 Temmuz’da gerçekleştirdiği PPK toplantısına ait yayımlanan özette, tüketici fiyatlarının haziranda yataya yakın seyrederek yüzde 0,03 arttığı, yıllık enflasyonun 2,99 puan düşerek yüzde 15,72’ye gerilediği anımsatıldı.
Yıllık enflasyonun, besin kümesinde daha besbelli olmakla birlikte alt kalemler genelinde düştüğüne işaret edilen özette, güç fiyatlarının da gerileyerek tüketici enflasyonuna olumlu katkı verdiği, temmuzda ise elektrik fiyatlarındaki ayarlamaya bağlı olarak güç kümesi yıllık enflasyonunda yükseliş beklendiği kaydedildi.
Özette, geçen yıldan gelen yüksek baz tesirinin yanı sıra yakın devirdeki Döviz kuru gelişmeleri ve iç talepteki zayıf seyrin temel mal enflasyonundaki düşüşü desteklediği belirtildi
Temmuz ayında mobilya, beyaz eşya ve araba dallarındaki süreksiz vergi indirimlerinin sona ermesine bağlı olarak temel mal kümesi yıllık enflasyonunda süreksiz bir yükseliş gözlenmesinin beklendiği aktarılan özette, “İç talepteki zayıf seyrin hizmet enflasyonu üzerindeki düşürücü tesirinin canlı seyreden turizm, birtakım kalemlerdeki birikimli maliyet artışları, gerçek ünite iş gücü maliyetleri ve geçmiş enflasyona endeksleme eğilimine bağlı olarak sınırlandığı kıymetlendirilmektedir.” denildi.
Özette, son periyotta açıklanan dataların iktisadi faaliyetin ölçülü bir toparlanma eğilimi sergilediğini gösterdiğine işaret edilerek, şu değerlendirmelere yer verildi:
“İmalat sanayi kapasite kullanım oranı ve Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI)-üretim üzere anket göstergeleri ikinci çeyrekte artış sergilemiştir. Öbür yandan, hizmetler bölümü faaliyetinde de toparlanma gözlenirken, inşaat kesimindeki zayıf seyir devam etmektedir. Global büyüme görünümündeki zayıflamaya karşın rekabet gücündeki gelişmelerin tesiriyle mal ve hizmet ihracatı artış eğilimini sürdürmekte, bilhassa turizmdeki güçlü seyir direkt ve temaslı kesimler kanalıyla iktisadi faaliyeti desteklemektedir. Son periyotta başta Avrupa Birliği ülkeleri olmak üzere global büyüme görünümüne ait kısmi yavaşlama sinyallerine karşın dış talep nispeten gücünü korumaktadır. Bu periyotta yabancı ziyaretçi sayısı ile seyahat ve nakliyat gelirlerindeki güçlü artış eğilimi de korunmuş ve hizmet ihracatının büyümeye dayanağı devam etmiştir. Turizmdeki güçlü seyrin, başta giysi olmak üzere dayanıksız tüketim malları üretimi ve nakliyecilik hizmetleri üzere bölümler kanalıyla iktisada yayılımı, iş gücü ve kredi piyasaları görünümüne bağlı olarak yurt içi yerleşik talebindeki zayıf seyri kısmen telafi etmektedir.”
– “Cari süreçler istikrarındaki güzelleşme eğiliminin sürmesi bekleniyor”
Özette, büyüme kompozisyonunun dış dengeyi olumlu etkilediği belirtilerek, cari süreçler istikrarındaki düzgünleşme eğiliminin sürmesinin beklendiği kaydedildi.
İş gücü piyasası bilgilerinin nispeten zayıf seyrettiği aktarılan özette, “Önümüzdeki periyotta net ihracatın büyümeye katkısını sürdüreceği, enflasyondaki düşüş eğilimi ve finansal şartlardaki kısmi güzelleşmeyle birlikte iktisattaki kademeli toparlanmanın devam edeceği öngörülmektedir. Bu görünüm altında toplam talep şartlarının ise enflasyona düşüş taraflı katkısını sürdürmesi beklenmektedir.” denildi.
Özette, jeopolitik gelişmelerin yanı sıra global iktisadi faaliyet görünümüne yönelik devam eden belirsizliklerin sermaye akımları ve dış ticaret kanalıyla büyüme üzerinde aşağı taraflı risk oluşturduğu vurgulandı.
Ham petrol fiyatlarının seyrine ait de aşağı istikametli risklerin belirginleştiği aktarılan özette, şunlar kaydedildi:
“Küresel büyüme görünümüne paralel olarak global enflasyona ait aşağı taraflı risklerin öne çıktığı bedellendirilmektedir. Yakın devirde global iktisadi faaliyetin zayıflaması ve enflasyona dair aşağı taraflı risklerin belirginleşmesiyle gelişmiş ülke merkez bankalarının genişleyici para siyaseti adımları atma mümkünlüğü güçlenmiştir. Bu durum, gelişmekte olan ülke finansal varlıklarına yönelik talebi ve risk iştahını desteklemek suretiyle kelam konusu ülke kümesine yönelen portföy akımları üzerinde üst taraflı bir risk ögesi oluşturmaktadır. Öte yandan, korumacılık tedbirleri ve global iktisat siyasetlerine dair öbür belirsizlikler gelişmekte olan ülkelere yönelen portföy akımları üzerinde aşağı taraflı risk ögeleri olarak öne çıkmaktadır. Kelam konusu ögelerin gerek sermaye akımları gerekse dış ticaret kanalıyla yurt içi iktisadi faaliyet ve finansal piyasalar üzerinde oluşturabileceği tesirler yakından takip edilmektedir.”
– “Gıda fiyatlarının, enflasyon görünümü üzerinde oluşturabileceği riskler dengeli”
PPK özetinde, ikinci çeyrekte Türkiye ülke risk priminin, yurt içi belirsizliklerin ve jeopolitik faktörlerin tesiriyle öteki gelişmekte olan ülkelerden olumsuz istikamette ayrıştığı lakin belirsizliklerin azalması, global finansal şartlara ait görünümün uygunlaşması, sıkı nakdî duruş ve makroekonomik göstergelerdeki güzelleşmeye bağlı olarak haziran ayı ortalarından itibaren süratle gerilediği belirtilerek, finansal piyasalardaki oynaklığın da azaldığı vurgulandı.
İkinci çeyrekte, bankaların yurt içi fonlama şartlarının sıkılaştığına ve bankaların Türk lirası fonlama maliyetlerindeki artışı kredi faizlerine yansıttığına işaret edilen özette, şu tabirlere yer verildi:
“Bu gelişmelere ve genel ekonomik görünüme ait beklentilere bağlı olarak bu devirde kredi büyüme suratları gerilemiştir. Önümüzdeki devirde para siyaseti sıkılık derecesinin azaltılması ve destekleyici kredi paketlerinin uygulamaya konulması, kredi şartlarında ve kredi talebinde olağanlaşmaya takviye olacak ögeler olarak görülmektedir. Kredi şartlarındaki olağanlaşmanın suratı, kapsamı ve sürdürülebilirliği iktisadi faaliyet görünümü açısından kıymetli olacaktır. İç talep şartlarının enflasyon üzerindeki sınırlayıcı tesirine rağmen enflasyon beklentilerinin bulunduğu düzeyler önümüzdeki devirde enflasyon görünümü üzerinde üst istikametli risk oluşturmaya devam etmektedir. Enflasyon ve döviz kuru beklentilerinin çıpalanması, içinde bulunduğumuz periyotta para siyasetinin aktifliği açısından kritik kıymet taşımaktadır.
Gıda fiyatlarının seyri de enflasyonun kısa vadeli görünümü üzerinde tesirli olabilecek risk ögelerinden biridir. Birikmiş maliyet baskıları işlenmiş besin fiyatları üzerindeki üst taraflı riskleri canlı tutmakta, dönemsel tesirlerle yemek hizmetleri fiyatları üzerinde ek baskı oluşturabileceği kıymetlendirilmektedir. Öte yandan, işlenmemiş besin kümesinde, hava şartlarına bağlı olarak artan zerzevat arzıyla birlikte gözlenen düzeltmenin önümüzdeki devir seyrine bağlı olarak işlenmemiş besin enflasyonuna ait öngörüler aşağı istikametli güncellenebilecektir. Bu gelişmeler ışığında, besin fiyatlarının seyrinin enflasyonun kısa vadeli görünümü üzerinde oluşturabileceği risklerin istikrarlı olduğu kıymetlendirilmektedir.”
– “Temkinli duruşun sürdürülmesi gerekmektedir”
Özette, enflasyon görünümündeki güzelleşmenin devam ettiği, iç talep gelişmeleri ve nakdî sıkılaştırmanın tesirlerinin enflasyondaki düşüşü desteklediği belirtildi.
Kurul’un, enflasyondaki düşüş sürecinin devamlılığının; ülke risk priminin gerilemesi, uzun vadeli faizlerin aşağı gelmesi ve iktisattaki toparlanmanın güç kazanması açısından büyük değer taşıdığını değerlendirdiği aktarılan özette, “Enflasyondaki düşüşün hedeflenen patika ile uyumlu halde gerçekleşmesi için para siyasetindeki temkinli duruşun sürdürülmesi gerekmektedir. Bu çerçevede, nakdî sıkılığın seviyesi ana eğilime dair göstergeler dikkate alınarak enflasyondaki düşüşün sürekliliğini sağlayacak biçimde belirlenecektir. Merkez Bankası, fiyat istikrarı ve finansal istikrar hedefleri doğrultusunda elindeki bütün araçları kullanmaya devam edecektir.” tabirleri kullanıldı.
Özette, son periyotta ülke risk priminde görülen kademeli güzelleşmenin gelecekte de devam edeceği öngörüsüne yer verilerek, şu değerlendirmelerde bulunuldu:
“Merkez Bankası, başta enflasyon ve iktisadi faaliyet olmak üzere tüm makroekonomik göstergeleri dikkate alarak elindeki bütün araçları fiyat istikrarı ve finansal istikrar hedefleri doğrultusunda kullanmaya devam edecektir. Para siyaseti aktifliğinin desteklenmesi ve muhtemel enflasyon-büyüme ödünleşiminin asgariye indirilmesi açısından makro finansal siyasetlerin finansal oynaklık ve risk primini düşürmeye odaklı bir biçimde belirlenmesi ve maliye siyasetinin öngörülebilirliğinin güçlendirilmeye devam edilmesi kritik kıymet arz etmektedir. Para siyaseti duruşu oluşturulurken, maliye siyasetine dair temel alınan görünüm fiyat istikrarı ve makroekonomik dengelenmeye odaklı, para siyasetiyle eş güdüm arz eden bir siyaset duruşu içermektedir. Bu doğrultuda, yönetilen/yönlendirilen fiyat ve vergi ayarlamalarının geçmiş enflasyona endeksleme davranışının azaltılmasına yardımcı olacak halde belirleneceği varsayılmıştır.”
Maliye siyasetinin çerçeveden besbelli sapması ve bu durumun orta vadeli enflasyon görünümünü olumsuz etkilemesi halinde para siyaseti duruşunun da güncellenebileceğine işaret edilen özette, para siyaseti ve maliye siyaseti ortasında kuvvetlendirilen eş güdümün daima ve sistematik bir yapıya dönüştürülmesi istikametinde yürütülen ortak gayretlerin fiyat istikrarını sağlamaya katkıda bulunmasının beklendiği kaydedildi.
Özette ayrıyeten, enflasyondaki katılık ve oynaklıkları azaltacak yapısal adımlara devam edilmesinin fiyat istikrarı ve toplumsal refaha olumlu katkıda bulunacağı belirtildi.
