Önümüzdeki ayın başlarında bir diğer büyük faiz artışını (75 bp) onaylamaya hazırlanan FED, borçlanma maliyetlerini daha ne kadar inançlı bir formda artırabileceği ve gelecekteki artışların suratını nasıl ve ne vakit yavaşlatacağı konusunda yeni bir tartışmanın da filizlendiğini görüyoruz. Neden bültenimiz bu haber ile açtığımız aslında bir nedeni var.
Cuma gününün büyük bir kısmını moralsiz bir formda tamamlamaya aday olan global mali piyasalar, Wall Street Journal’da (WSJ) yer alan habere nazaran, FED’in Kasım ayında da gösterge gecelik faiz oranını arka arda dördüncü defa 75 bp artırarak %3,75 – %4,00 aralığına çıkarmasını akabinde, ilerideki mümkün faiz artırım suratını gözden geçireceği belirtildi. FED, her ay geç kalmışlığın bedelini ödercesine hızla borçlanma maliyetlerini artırsa da, enflasyonu düşürmede bariz bir ilerleme olmamasına karşı ekonomik aktivitenin seyrine yönelik ise tasalar her geçen gün artarken, 1-2 Kasım olağan FOMC toplantısında ileriye yönelik bir ipucu (forward guidance) verileceği de kestirim ediliyor.
San Francisco Fed Lideri Daly, Cuma günü California’daki bir aktiflik sırasında yüksek enflasyonun merkez bankasının faiz artırımlarından geri adım atmasını “gerçekten zor” hâle getirdiğini kabul ederken, “artık geri çekilmeyi konuşmaya başlama zamanı” dedi. Açıkcası, FED cephesinde de nefes almak için hassaslığın arttığını düşünüyoruz.
Cuma günü Japonya’da enflasyon 8 yılın tepesine yükselirken, Japonya Merkez Bankası’nın (BoJ) vaktin ruhuna uygun olmayan para siyaseti duruşuna paralel yükselen dolar getirisi karşısında mütemadiyen ‘dayak yiyen’ ve 151,95 düzeyini test eden (32 yılın dibi) YEN’in imdadına piyasaya müdahale ederek yetişti. Değişiktir, Japonya’nın memleketler arası ilgilerden sorumlu maliye bakan yardımcısı Masato Kanda basına yaptığı açıklamada, bir müdahalenin gerçekleşip gerçekleşmediği konusunda yorum yapmayacağını söyledi. Artan enflasyon nedeniyle YEN’in daha da zayıflamasının beklenen olduğuna ve BoJ çok gevşek para siyasetini sürdürdüğü sürece rastgele bir müdahalenin (Eylül ayında da Japon hükümeti, dolar karşısında 145,9’a gerileyen YEN’in 1998’den beri birinci defa düşüşünü durdurmak için müdahalede bulunmuştu) sonlu tesirinin olacağına düşünüyoruz. İsmi şayet müdahale ise, Dolar YEN karşısında Cuma günü 147’li düzeylerden tamamlarken, haftanın birinci süreç gününde tekrar 149 düzeyine yaklaştı. G7, FX piyasasında doların muhteşem döngüsüne karşı oynaklığı yakından izleyeceklerini söyleyerek ortaklaşa bir müdahale tabanı bulamazken (Plaza Mutabakatı II ?), Japonya’nın solo müdahalesinin ise işe yarayacağına neredeyse hiç imkân tanımıyoruz!
Öte yandan, İngiltere’de bitmek bilmeyen siyasi krizlere ilaveten, cuma günü İngiltere’de ekonomik aktivitenin de ivme kaybettiğini gösteren perakende satışlar verisi sonrası, Sterlin epey dalgalı bir seyir izledi. Truss’ın istifası ile kıymetlenen, ardından perakende satışlar ile 1,11 düzeyinin altına kayan GBPUSD paritesi, FED’in ayağını gazdan çekebileceği haberi ile yine 1,13 düzeyinin üzerine tırmandı. GBPUSD paritesinde 1,1410 düzeyi üzerinde pak bir kapanış görmeden, ‘heyecan’ yapmayacağız. Brexit sonrası İngiltere’nin ekonomik durumunun da eskiyi arattığını açık bir formda kabul etmek gerekiyor. Truss’ın yerini, pazar günü yarıştan çekildiğini açıklayan Boris Johnson yerine maliye eski bakanı Rishi Sunak’ın alacağına artık kesin gözüyle bakıyoruz. Bu ortada, Bitcoin’in İngiliz ulusal para birimi Sterlin’den daha az oynaklık gösterdiğini de itiraf etmek gerekiyor!
Avrupa cephesinde ise, Giorgia Meloni, Cumartesi günü kabine grubuyla birlikte İtalya’nın birinci bayan başbakanı olarak yemin ederken, ülkeye İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana en sağcı hükümetini de vermiş oldu. EURUSD paritesinin 0,9840 düzeyinde olduğunu not edelim.
WSJ haberi sonrası artan risk iştahı ile altın ve gümüşe de alım geldiğini görüyoruz. Her ne kadar altın haftayı 1,655 düzeyinden kapatıp yükseliş kapısını aralayacak kritik 1,685 doların altında süreç görse de, tehlikeli sulardan uzaklaşması bile gönüllere su serpti. Gümüşün yeni haftayı 19,20 dolar düzeyinden karşılarken, bu hafta mümkün aşağı hareketlerde 1,840 ; yukarıda ise 20,80 düzeyini takip edeceğiz. Herhangi bir faiz getirisi olmayan değerli madenlerin, ABD faizleri ile aykırı korelasyona sahip olması nedeniyle, istikamet tayini noktasında gözler ABD 2 ve 10 yıllık faizleri de bir taraftan takip etmek gerektiğinin altını çizelim.
Haftanın son iş gününde, TÜİK ve TCMB işbirliği ile açıklanan tüketici itimat endeksi, ekim ayında bir evvelki aya nazaran %5,3 artışla 76,2’ye yükselerek haziran ayında data tarihinin en düşük düzeyini görmesinin akabinde dört aydır bariz bir yükseliş trendine girmiş oldu. BIST 100 ana endeksi ise dünyadan biraz kopuk bir seyir izleyerek Cuma günü neredeyse %1 yükselirken, bankacılık endeksi ise birebir oranda düştü. Enflasyonist ortamda, konut bölümüne yatırım yapmanın artık epey değerli olması nedeniyle, pay senetlerine olan talebin korunacağını düşünüyoruz.
USDTRY kuru 18,60 düzeyinin etrafında dar bantta salınımını korurken, TCMB’nin faiz indiriminin akabinde BDDK cuma akşamüzeri kredi piyasasını sıkılaştıracak yeni bir makro ihtiyati tedbir aldı. Kredi kullanabilecek şirketler için daha evvel 15 milyon TL olan yabancı para konumu sonu 10 milyon TL’ye indirildi. Daha evvel “nakit konumu faal toplamı ya da 1 yıllık net satış hasılatından büyük olanı %10’unu geçen” şirketlere uygulanan kredi sınırlaması ise %5 olarak güncellendi. Böylece, kredi kullanabilecek işletmeler için kapsam daha da daraltılmış oldu.
Yeni gün başlangıcında ise Asya piyasalarında karmaşık bir seyir görüyoruz. Çin’de bu sabah açıklanan büyüme verisi, iktisadın üçüncü çeyrekte yıllık %3,9 ile beklenenden daha süratli bir formda toparlandığını gösterse de, katı COVID kısıtlamaları, derinleşen emlak krizi ve global sakinlik riskleri, Pekin’in gelecek yıl boyunca güçlü (%5,5) bir canlanmayı teşvik etme eforlarına meydan okumaya devam ediyor. Şangay borsası %1 gerilerken, Hong Kong borsasında düşüş %4’ü aştı. Öte yandan gösterge endeks Tokyo borsası ise %1 üstte süreç görürken, ABD borsalarının vadeli süreçlerinde hafif de olsa yükseliş eğilimi görülüyor. Çin’de Xi Jinping Pazar günü emsalsiz bir üçüncü liderlik periyodu elde ederken, ‘sadık’ bireylerden oluşan üst seviye bir idare konseyi oluşturarak ülkenin Mao Zedong’dan bu yana en güçlü hükümdarı olarak yerini sağlamlaştırdı.
Mali piyasaların gündeminde bugün Almanya, Euro bölgesi ve ABD’de imalat ve hizmetler sanayi PMI dataları takip edilecek. Genel hava temkinli lâkin bir o kadar da kırılgan görünüyor.
iktisatbank.com`
