Küresel mali piyasalar haftanın birinci iş gününe pek de şirin bir tablo ile başlamamıştı. Çin’de covid tedbirlerine karşı halkın sabrının kalmaması ve artan sokak şovları olumsuz havanın gerisinde yatan ana nedenler olarak görülürken, günün ilerleyen saatlerinde olumsuz havanın kısmen de olsa dağıldığını gördük.
Özellikle, pandemi periyodunda tesirli bir gösterge olan Baltık Kuru Yük endeksi ve Şangay Konteyner endeksinin Çin’de yaşanan sokak çatışmalarına karşın pandemi devri öncesi düzeylere gerilemesi, navlun maliyetlerindeki sert düşüşe işaret ederek tedarik zinciri krizinde korkulan senaryonun şimdilik gündemde olmadığına işaret ediyor.
Dün gözler her ne kadar Çin’de yaşanan gelişmeleri takip etse de, FED üyelerinin şahince konuşmaları da global mali piyasalar üzerinde satış baskısı kurdu. Faiz artırım suratında frene basma hala daha masada güçlü bir halde dursa da, faiz artırımların devam edecek olması da başka bir taraftan keyifleri kaçırdı. Bu minvalde, dün konuşan New York FED Lideri Williams, faiz indiriminin enflasyonun tarafını aşağıya çevireceği 2024 yılında mümkün olduğunu düşündüğünü belirtirken, kısa vadeli borçlanma maliyetlerini artırmak için ne kadar süratli ve ne kadar ileri gitmesi gerektiği konusunda ise tam bir renk vermedi.
ABD borsaları gerek Çin kaygıları, gerekse de faiz konusunda tonun hala daha yüksek seyretmesi ile geceyi %1,5 düşüşle tamamladı. ABD’nin en büyük 500 şirketinin süreç gördüğü S&P500 endeksinde yükselişin anahtarını açacak 200 günlük ortalamanının 4,055 düzeyinde tüm ihtişamı ile hala daha durduğunu not etmek gerekiyor (S&P500 geceyi 3,963 puan düzeyinden tamamladı).
Dün sabah saatlerinde son 5 ayın tepesi olan 1,05 düzeyini test eden EURUSD paritesi, FED cephesinde faiz artırımlarının devam edeceği beklentisi ile gün sonunda kazanımlarının koruyamayarak -olumsuz havaya da teslim olarak- 1,0330 düzeyine kadar gerilemişti. Bu sabah havanın kısmen de olsa Asya’da toparlanması ve Avrupa Merkez Bankası Lideri Lagarde’ın da enflasyonun daha da artacağına işaret ederken faiz artırımları ve bilanço daraltılmasının süreceğini belirtmesi ile EUR kayıplarının bir kısmını telafi ederek 1,0380 düzeyine yeniden yükseldiğini not edelim.
Türkiye cephesinde ise dünyadan kopuk seyrin korunmaya devam ettiğini görüyoruz. Türk pay senetlerine yönelik enflasyondan kaçan yerli yatırımcının ilgisi ile coşku hâli korunmaya devam ederken, BİST100 ana endeksi dünkü günü de %1 artışla tamamlarken, bankacılık endeksinde yükseliş %3 oldu! USDTRY kuru 18,62’li düzeylerde yatay seyrini korurken, sepet bazında TL (1/2 eurtry + 1/2 usdtry) zayıf seyrini muhafazaya devam ediyor.
Covid tedbirlerine karşı ‘artık yeter’ diyerek sokaklarda polisle çatışan halkın yansısını görmezden gelemeyen Çinli otoritelerin -halk huzursuzluğunun iktisada ne üzere yeni bir ziyan verebileceği de hâlâ net değil- artan covid tedbirlerini gevşetilebileceği beklentisinin tesirli olması ile Hang Seng endeksinin dün kaydettiği sert kayıplarını bu sabah geri aldığını ve %4’e yakın yükseliş kaydettiğini görüyoruz. Pekin’in müteahhitleri desteklemeye yönelik son atağının de emlak dalını canlandırmasının ile Şangay borsası bu sabah %2,2 üstte süreç görüyor. ABD borsalarının da vadeli süreçlerinde dünkü sert satışlar akabinde reaksiyon yükselişleri görüyoruz.
Havanın nispeten ılımlıya dönmesi ile emtia fiyatları da bir nebze de olsun toparlanma kaydetti. Altının ons fiyatı 1,750 dolar düzeyine yükselirken, covid tedbirleri ve izolasyonların talebi düşüreceği beklentisi ile dün 11 ayın tabanını test eden Brent cinsi ham petrolün varil fiyatı bu sabah %2 yükseliş kaydederek 85 dolar düzeyine toparladı. Kripto para cenahında ise yüzler gülmemeye devam ediyor. Amiral gemi bitcoin 16bin dolar düzeylerinde salınmaya devam ederken, kripto para kredi kuruluşu BlockFi -FTX borsasının mükemmel çöküşüne maruz kalmasından sonra- iflas müdafaası için müracaatta bulundu.
Mali piyasaların gündeminde bugün içeride dış ticaret istikrarı, ekonomik itimat endeksi; dışarıda ise sabah saatlerinde Almanya’da enflasyon, günün ikinci yarısında ise ABD’de tüketici inanç endeksi takip edilebilir. Yarın FED Lideri Powell’ın konuşması kıymet arz ederken, her ayın birinci cuması olduğu üzere ABD’de istihdam raporu da iktisadın sıhhati açısından kıymetle takip edilecektir.
iktisatbank.com