Hatırlanacağı üzere, iki hafta evvel Paulo Coelho bültenimize taşımış, “Bir gemi limanda inançtadır. Lakin geminin emeli bu değildir” demiştik. Hoş geri dönüşler aldığımız bültenimizin konusu elbette Simyacı değildi. Global mali piyasalarda takdire şayan bir biçimde sene başında beri hükümran olan satış baskısının artık sonuna geldiğimize vurgu yaparak, temkinli iyimserliğe baht tanıdığımızın altını çizmiştik.
Güzelim bültenden 1 hafta sonra sonuçlanan FED’in olağan toplantısında, açıklanan siyaset metni ile Lider Powell’ın sunumu bir birini desteklemeyince, beklediğimiz optimist hava geçen hafta Cuma günü açıklanan ABD istihdam verisine kısmet oldu. Powell’ın algı yöneterek faiz artırımında sonuna gelindiği yönünde inanışın premature olduğunu söylemesine karşın, FED’in yavaş yavaş frene basma noktasına yanlışsız ilerlediğine neredeyse kesin gözüyle bakıyoruz.
Cuma günü ABD’de işsizliğin oranının arttığını gösteren dataya ilaveten, Çin’in de covid-19 kısıtlamalarında kademeli bir esnetme programı üzerinde çalıştığının anlaşılması ile risk iştahı dünya genelinde dün bir kademe daha arttı. Elbette dünyanın en büyük emtia ithalatçısı olan Çin’den gelen haberlerden sonra, altın 1,680 dolara dayanarak Mart 2021’de bu yana en büyük sıçrayışa imza attı. Hong Kong borsasının son 5 günde %13 yükseliş kaydetmesini de bu kapsamda ele almak gerekiyor.
Dün Türk mali piyasaları da günü optimist bir biçimde tamamladı. Risk iştahının üst istikametli kıpırdaması ile USDTRY kuru günün büyük bir kısmında 18,58-18,60 bandında süreç görürken, akşamüzeri, bugün MHP Önderi Bahçeli’nin parti kümesinde yapacağı konuşmasında erken seçim daveti yapabileceği tarafında kulis bilgisi, akşam saatlerinde USDTRY kurunu son devirde sıkıştığı bandın dışına iterek 18,45 seviyesine kadar taşıdı.
Öte yandan, Türkiye’nin 5 yıl vadeli CDS risk priminin 620 baz puana gerçek gerilemesi ile Hazine 5 yıl vadeli Eurobond ihracına çıktı. ABD Doları cinsinden 15 Ocak 2028 vadeli tahvilin faizinin %10,50 civarında olması bekleniyor (matematiksel olarak %6,20 CDS + 5 yıl vadeli ABD tahvil faizi %4,40). Hazine bu yıl yurtdışı borçlanma kapsamında Mart ayında 2 milyar dolar; kira sertifikası ile (sukuk) Ekim’de 2,5 milyar USD borçlanmıştı.
Dün Hazine ayrıyeten nakit istikrarı gerçekleşmelerini de açıkladı. Buna nazaran, Hazine nakit istikrarı Ekim ayında 72,2 milyar TL açık verdi (Ekim 2021 5,27 milyar TL). Bu sonuçla birlikte, yılın birinci 10 ayında nakit istikrarı 160,35 milyar TL açık verdi. Hatırlanacağı üzere Eylül ayında açıklanan OVP’nin tahminen de en değerli kısmı bütçe açığı varsayımı idi. Bütçenin 2022’de 461 milyar TL açık vermesi bekleniyor. Bu minvalde sene sonu yaklaştıkça bütçede bozulmanın da artacağına yüksek ihtimal veriyoruz. Bilhassa, bankaların kullandırdıkları krediler yahut bilançolarında mevcut yabancı para mevduatlarına karşı tesis etmekle mecburî oldukları vadesi +60ay tahviller nedeniyle kamunun borçlanması da epey rahat bir biçimde ilerliyor. Mesela, dün içeride sonuçlanan 10 yıl vadeli TL cinsi sabit faizli tahvil ihalesinde ortalama bileşik faiz %12,07 oldu.
ABD borsaları, yatırımcıların ABD Kongresi’nin kritik orta seçimlerine odaklandıkları haftanın birinci süreç gününü yükselişle tamamladı. Bugün düzenlenecek seçimlerden evvel, Cumhuriyetçilerin Temsilciler Meclisi’nin ve muhtemelen Senato’nun denetimini ele alabileceğine ihtimal tanınırken, Demokrat Partili Lider Joe Biden’ın işi zorlaşabilir ve “topal ördek” pozisyonuna düşebilir. Lider Biden Cumhuriyetçi bir zaferin ülkenin demokratik kurumlarını zayıflatabileceği konusunda uyarırken, eski Lider Donald Trump önümüzdeki hafta büyük bir açıklama yapacağını duyurdu. Kuvvetle beklenen yine Beyaz Saray’a göz kırpabileceğini düşünüyoruz. Bu ortada Twitter’ın yeni sahibi Elon Musk, takipçilerine, orta seçimlerde Cumhuriyetçilere oy vermeleri istikametinde davette bulundu. Birinci kere büyük bir toplumsal medya CEO’su açıkça bir taraf aldığını da not etmek gerekiyor!
Facebook’un ana şirketi Meta Platforms’un tıpkı Twitter üzere büyük çapta işten çıkarmalar yapacağını açıklaması sonrası şirketin payları dün %6,5 yükselirken, teknoloji borsası Nasdaq geceyi %1’e yakın yükselişle tamamladı. Yeni gün başlangıcında Asya borsaları, hem Wall Street’i takip ederek hem de Çin’in sonunda sıkı pandemi kısıtlamalarını gevşeteceği umutlarına sarılarak yükseldi. Gösterge endeks Tokyo borsası teknoloji paylarının önderliğinde son 8 haftanın tepesine yükselirken, son günlerin süratli kulvarında koşan Hang Seng endeksi yatay bir seyir izliyor.
Mısır’da COP-27 iklim doruğu başladı. Uzmanlar, global ısınmaya karşı çabayı insanın hayatta kalması için bir savaş olarak nitelendirirken, Birleşmiş Milletler lideri şu ana kadar ilerleme eksikliğine dikkat çekti! BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, delegelere, insanlığın bir seçeneği var: işbirliği yap ya da yok ol, derken, fosil yakıtlardan geçişi hızlandırmaya ve halihazırda meydana gelen iklim tesirleri altında uğraş eden daha yoksul ülkelere finansmanı hızlandırma davetinde bulundu. Bilhassa, içinde bulunduğumuz enerj krizinde, fosil yakıtların kullanımının tersine artması, tabloyu daha da çetrefilli bir hâle sokuyor!
iktisatbank.com
