Kazakistan 2060’a kadar karbon nötr olmak üzere savlı bir amaç belirledi. Ülke son yıllarda yenilenebilir güçlerin toplam elektrik üretimindeki hissesini yüzde 4’e çıkardı. Bu geniş ülke yeşil güce geçişte güneş ve rüzgar güçlerine güveniyor.
“Astana EXPO-2017” ülkenin en büyük rüzgar gücü santrallerinden biri. Toplam 100 megavat kapasiteli 29 rüzgar türbini Kazakistan’ın başşehrine 40 kilometre uzaklıktaki bu santralde yeşil güç üretiyor.
CAEC JSC İdare Heyeti Lideri Bağdat Oral, “Araştırmalar Kazakistan’ın yılda 1 trilyon kilovat rüzgar gücü potansiyeline sahip olduğunu doğruluyor. Yani bir potansiyel var ve bu potansiyel istikrarlı bir yaklaşımla geliştirilmeli. Spesifik olarak Astana’daki bu rüzgar santrali, yıl boyunca yaklaşık 300 milyon kilovatsaat üretim yapıyor. Daha güzel anlaşılması ismine, bu yaklaşık 80 bin konutun tükettiği güç ölçüsüne muadil.” biçiminde konuşuyor.
Astana EXPO-2017 rüzgar gücü santraline Avrupa’dan getirilen rüzgar türbinleri buz algılama sistemiyle donatıldı ve Kazakistan’ın çok sıcak yaz ve soğuk kış aylarında itimatla çalışıyorlar. Burada üretilen yeşil güç, sera gazı emisyonlarının yılda 270 bin ton kadar azaltılmasını sağlıyor.
Yeşil güç ulusal şebekeye yönlendiriliyor. Devlet artık şirketlere 20 yıl boyunca geri ödeme garantisi veriyor ve tarifeleri endeksliyor.
Yatırım çekmek için elektronik ihale sistemi
Kazakistan, yenilenebilir güç dalına yatırım çekmek için 2018 yılından beri elektronik bir ihale sistemine sahip.
QAZAQ Green Vakfı İdare Heyeti Lideri Nurlan Kapenov, “Bu şeffaf elektronik ihalelere dünyanın 9 ülkesinden 200’den fazla şirket katıldı. 60’dan fazla kontrat imzalandı. Bu da Kazakistan’ın yeşil güce nitekim de memleketler arası yatırımcı çektiği manasına geliyor.” sözlerini kullanıyor.
Uluslararası güç şirketi Eni Plenitude, 1992 yılından bu yana Kazakistan’da faaliyet yürütüyor. Eni Plenitude dört yıl evvel lokal yan kuruluşu Arm Wind aracılığıyla Kazakistan’da yenilenebilir güce yatırım yapmaya başladı. Aktöbe bölgesindeki “Badamsha 1” dünya genelinde şirket tarafından inşa edilen birinci rüzgar santrali oldu. Bu yıl ikinci rüzgar santralinin, “Badamsha 2″nin de üretimi tamamlandı.
Eni Plenitute, Arm Wind Genel Müdürü Alex Stillavato, “Şirket olarak, ülkenin karbonsuzlaşma ve güç geçişi amaçlarıyla uyumlu olan bu cins büyük yeşil projeleri hayata geçirmek için yatırım, teknoloji ve sanayi kapasitesi getiriyoruz.” diyor.
SES Saran güneş gücü santrali yılda 125 milyon kilovatsaat üretim yapıyor
Alman şirket Goldbeck Solar tarafından Karağandı bölgesinde inşa edilen SES Saran güneş gücü santrali, Kazakistan’ın en büyük yatırım projelerinden biri ve ülkenin yeşil güce geçişinin öncülerinden bir başkası. 2019’da faliyete geçen santral, yılda 125 milyon kilovatsaat üretim yapıyor.
SES Saran’ın Genel Müdürü Evgeniy Grebennikov, “Bu proje, Kazakistan ve tüm Orta Asya bölgesinin birinci büyük güneş gücü santrali olduğu için eşsiz bir proje. Bu, yabancı yatırımcılara Kazakistan’da güneş gücüne yatırım yapmaları için verilen birinci olumlu ileti oldu.” sözlerini kullanıyor.
Bu santraldeki en yeni jenerasyon güneş panellerinin rastgele bir metal çerçevesi yok. Kazakistan’da çok fazla yağan kar ve yağmurun yüzeyde birikmeden tabana inançlı bir biçimde kaymasını sağlıyor.
Kazakistan halihazırda 130 yenilenebilir güç tesisine sahip ve ülkenin potansiyeli hayli büyük.
Euronews’e konuşan Kazakistan Güç Bakanı Bolat Akçulakov, “Rüzgardan, güneşten ve hidroelektrik güç santrallerinden yana bahse giriyoruz ve ortada çok büyük bir potansiyel var. Teknolojik gelişmeleri yakından takip ediyoruz. Bilim insanlarımız yenilenebilir güç kaynaklarının gelecekte fosil yakıtları büsbütün nasıl ikame edebileceğini düşünüyor. Bu bugün yalnızca Kazakistan için değil bütün dünya için en büyük meydan okuma.” sözlerini kullanıyor.
Astana’da güneş gücüyle ısınan ‘eko-cami’
Astana’daki fütürist İriskeldi Kazhi Cami, tüm aydınlatma ve ısıtmasını kendi güneş panellerinden elde ediyor. Bu çeşit küçük ölçekli sürdürülebilir projeler, Kazakistan’ın çağdaş hayatına yeşil güce yanlışsız bir istikamet kazandırıyor ve lokal halk için değer arz ediyor.
Caminin İmamı Raşid Alpisbayev, “Ekolojik cami olarak isimlendiriliyor zira kendi gücünü kendisi sağlıyor. En hoşu de ne etrafa ne de halka hiçbir ziyanı yok, yalnızca yararı var.” diyor.
Kazakistan’ın bir sonraki maksadı 2030’a kadar yenilenebilir gücün toplam elektrik üretimindeki hissesini yüzde 15’e çıkarmak.
