IMF yeni bir blogda, globalleşmeyi aksine çevirmenin (İngilizcede: fragmentation, de-globalization, regionalization) global iktisada GSYİH’nın %7’sine kadar mal olabileceğini söyledi.
Bu senaryonun uzun vadeli maliyeti, global üretimin %0,2’sinden neredeyse %7’ye kadar değişiyor; lakin araştırma, “parçalanma” olarak tanımladığı bu sürecin büyümeyi olumsuz etkilemesinin ne vakit tepe yapacağını belirtmiyor.
“Parçalanma”nın ayrıntılı tanımına bağlı olarak, IMF’nin kimi iddiaları daha da kasvetli. Bölgeler ortasındaki teknoloji transferinin kısıtlanmasını da içeren iddialar, ülkelerin GSYİH’nın %12’sine kadar kaybedebileceğini gösteriyor.
IMF, Rusya’nın Ukrayna’yı işgali ve Covid-19 salgınının parçalanmaya katkıda bulunan bir dizi faktörünü listeliyor.
Her iki şok da, dört tedarik zincirine olumsuz tesirde bulundu: Artan II. Soğuk Savaş tipi gerginliğin ürettiği ticaret kısıtlamaları ile birlikte, finans, besin ve güç arzlarında aksamalar kalıcı olabilir.
IMF global parçalanma devam ederse, Gelişmekte Olan Ülkelerin (GOÜ) Gelişmiş Ülkelerin daha da gerisinde kalmasını bekliyor.
Raporda, “Risk, ekonomiyi teşvik veya ulusal güvenlik ismine benimsenen ticaret yahut sermaye akımlarına müdahalelerinin istenmeyen sonuçlara yol açabilmesi yahut kasıtlı olarak diğer ülkelerin kıymetine ekonomik yararlar için kullanılabilmesidir” diyor.
Ayrıca, farklı parçalanma çeşitleri olarak hudut ötesi göçler üzerindeki kısıtlamaları, azalan sermaye akışları ve milletlerarası işbirliğindeki gerilemeyi sayıyor.
‘Gelişmekte olan dünya daha da geride kalır’
IMF, tüm ülkelerin parçalanmanın tesirlerini eşit biçimde hissetmesini beklemiyor.
Rapora nazaran, GOÜ ve Gelişmiş Ekonomilerdeki düşük gelirli tüketiciler artık daha ucuz ithal mallara erişemeyecek, bu da küçük, açık pazar ekonomilerini bilhassa savunmasız bırakacak.
Raporda, “Asya’nın birçok, açık ticarete olan çok bağımlılığı nedeniyle ziyan görecek” diyor. Türkyie zara görecek bu kategoride yer alır.
Yükselen ve GOÜ, geçmişte büyümeyi ve hayat standartlarını artırmaya yardımcı olan daha gelişmiş ekonomilerden gelen teknoloji transferlerinden yoksun kalacaklar.
Raporda, “gelişmekte olan dünya gelişmiş iktisat gelir düzeylerini yakalamak yerine daha da geride kalacak” diyor.
IMF, parçalanmayla gayret için üç yaklaşım öneriyor: milletlerarası ticaret sisteminin güçlendirilmesi, kırılgan ülkelerin borçla başa çıkmalarına yardımcı olunması ve iklim değişikliğiyle uğraşın ortak teşebbüslerle hızlanması.
