ILO’nun Dünya İstihdam ve Toplumsal Görünüm: Eğilimler 2023 raporuna nazaran, global istihdam artışının yavaşlaması ve beşere yakışır çalışma şartları üzerindeki baskı, toplumsal adaleti baltalama riski taşıyor.
Yeni bir Memleketler arası Çalışma Örgütü (ILO) raporuna nazaran, mevcut global ekonomik yavaşlamanın, daha fazla emekçiyi iş garantisi ve toplumsal müdafaadan mahrum daha düşük kaliteli, düşük fiyatlı işleri kabul etmeye zorlaması ve böylelikle COVID-19 krizinin şiddetlendirdiği eşitsizlikleri vurgulaması beklenen.
ILO’nun Dünya İstihdam ve Toplumsal Görünüm: Eğilimler 2023 (WESO Eğilimleri) raporunda, global istihdam artışının 2023’te yalnızca % 1,0 olacağı ve bunun 2022’deki düzeyin yarısından daha az olacağı öngörülüyor. Global işsizliğin 2023’te yavaşça 3 milyon artarak 208 milyona çıkması bekleniyor (%5,8’lik global işsizlik oranına karşılık geliyor). Öngörülen bu artışın ölçülü büyüklüğü büyük ölçüde yüksek gelirli ülkelerdeki sıkı işgücü arzından kaynaklanmakta. Bu, 2020-2022 yılları ortasında global işsizlikte görülen düşüşün bilakis döneceğine işaret edecek ve global işsizliğin kriz öncesi kriterin (2019’da belirlenen) 16 milyon üzerinde kalacağı manasına geliyor.
İşsizliğe ek olarak “iş kalitesi kilit bir tasa kaynağı olmaya devam ediyor” diyen raporda, “İnsana yakışır iş, toplumsal adalet için temeldir” denildi. Yoksulluğun azaltılmasında on yıllık bir ilerleme, COVID-19 krizi sırasında bocaladı. Çalışma, 2021 yılında yeni ortaya çıkan bir toparlanmaya karşın, daha uygun iş fırsatlarının devam eden kıtlığının daha da kötüleşmesinin olası olduğunu söylüyor.
Mevcut yavaşlama, birçok personelin çoklukla çok düşük fiyatla, bazen de yetersiz saatlerle daha düşük kaliteli işleri kabul etmek zorunda kalacağı manasına geliyor. Dahası, fiyatlar nominal emek gelirlerinden daha süratli yükseldikçe, ömür maliyeti krizi daha fazla insanı yoksulluğa itme riski taşıyor. Bu eğilim, birçok ülkede düşük gelirli kümeleri en berbat halde etkileyen COVID-19 krizi sırasında görülen gelirdeki değerli düşüşlerin üzerine geliyor.
Rapor ayrıyeten, karşılanmamış istihdam gereksiniminin yeni ve kapsamlı bir ölçüsünü de tanımlamakta: – global iş açığı. İşsiz olanların yanı sıra, bu tedbir, iş isteyen lakin hamasetleri kırıldığı yahut bakım sorumlulukları üzere öbür yükümlülükleri olduğu için faal olarak iş aramayan şahısları de içermekte. Küresel iş açığı 2022’de 473 milyon olarak gerçekleşti ve 2019 düzeyinin yaklaşık 33 milyon üzerindeydi.
Stagflasyon şartları üretkenliği ve işgücü piyasasının toparlanmasını tehdit ediyor
WESO Trendleri, işgücü piyasasındaki bozulmanın temel olarak ortaya çıkan jeopolitik tansiyonlar ve Ukrayna çatışması, sistemsiz pandemik toparlanma ve global tedarik zincirlerinde devam eden darboğazlardan kaynaklandığını söylüyor. Bunlar birlikte, 1970’lerden bu yana birinci sefer stagflasyon şartlarını – tıpkı anda yüksek enflasyon ve düşük büyüme – yarattı.
Kadınlar ve gençler işgücü piyasalarında değerli ölçüde daha makûs durumdalar. Global olarak, bayanların işgücüne iştirak oranı 2022’de %47,4 iken, erkeklerde %72,3 olarak gerçekleşti. Bu %24,9’luk fark, ekonomik olarak faal olmayan her erkek için bu türlü iki bayan olduğu manasına geliyor.
Gençler (15-24 yaş arası) beşere yakışır iş bulma ve sürdürme konusunda önemli zorluklarla karşı karşıya. İşsizlik oranları yetişkinlerin üç katı. Gençlerin beşte birinden fazlası (%23,5) istihdamda, eğitimde yahut öğretimde yer almıyor.
ILO Genel Yöneticisi Gilbert F. Houngbo, “Daha beşere yakışır iş ve toplumsal adalet gereksinimi açık ve acildir” dedi. “Ancak bu çoklu zorlukların üstesinden gelmek istiyorsak, yeni bir global toplumsal mukavele oluşturmak için birlikte çalışmalıyız. ILO, dayanak oluşturmak, gereksinim duyulan siyasetleri oluşturmak ve bizi çalışmanın geleceğine hazırlamak için Toplumsal Adalet için Global Koalisyon için kampanya yürütecek.”
ILO Araştırma Departmanı Yöneticisi ve rapor koordinatörü Richard Samans, “Küresel istihdam artışındaki yavaşlama, COVID-19 krizi sırasında meydana gelen kayıpların 2025’ten evvel telafi edilmesini beklemediğimiz manasına geliyor” dedi. “Verimlilik artışındaki yavaşlama da kıymetli bir kaygı kaynağı, zira verimlilik, satın alma gücü, ekolojik sürdürülebilirlik ve insan refahında karşılaştığımız birbirine bağlı krizleri ele almak için gerekli.”
Bölgesel 2023 işgücü piyasası beklentilerinde kıymetli farklılıklar
2023’te Afrika ve Arap Devletleri’nin istihdam artışını yaklaşık % 3 yahut daha fazla görmesi gerekiyor. Bununla birlikte, artan çalışma çağındaki nüfuslarıyla birlikte, her iki bölgenin de işsizlik oranlarının yalnızca mütevazı bir halde azaldığını görmesi olası (Afrika’da %7,4’ten %7,3’e ve Arap Devletleri’nde %8,5 ila 8,2).
Asya ve Pasifik ile Latin Amerika ve Karayipler’de yıllık istihdam artışının %1 civarında olacağı kestirim ediliyor. Kuzey Amerika’da 2023’te çok az istihdam artışı olacak yahut hiç olmayacak.
Avrupa ve Orta Asya, Ukrayna çatışmasının ekonomik yansımalarından bilhassa sert bir biçimde etkileniyor. Lakin istihdamın 2023’te azalması beklenirken, işsizlik oranlarının çalışma çağındaki nüfustaki hudutlu büyüme tabanı göz önüne alındığında yalnızca biraz artması bekleniyor.
ILO
