Küresel piyasalarda artan belirsizlikler ve ticaret savaşlarının neden olduğu deflasyonist ortam, bilhassa ABD Merkez Bankasını (Fed) güvercin bir tavra yönlendirirken, Dolar/TL ‘deki paha kaybının üçüncü aya taşınmasında da değerli bir rol oynadı.
Analistler, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) liderinin vazifeden alınmasına karşın, İstanbul seçimleri sonrası hakim olan sakin havanın ve piyasalardaki güvercin tavrın, dolar/TL’de muhtemel üst istikametli bir hareketi önlediğini söz etti.
Temmuzda gerçekleşen S-400 teslimatının akabinde ABD ile yaşanması beklenen muhtemel gerginliğin ortadan kalkması ve yaptırım kararının ertelenmesi TL’de yaşanabilecek bedel kaybının önüne geçti. Türkiye’nin Doğu Akdeniz’de gerçekleştirdiği doğal gaz arama faaliyetleri sebebiyle Avrupa Birliği (AB) tarafından alınan yaptırım kararlarının TL üzerinde tesiri de hudutlu oldu.
Takip eden günlerde Türkiye’nin F-35 programından çıkarılmasına karşın, açıklamada kullanılan yumuşak lisan, TL’de yaşanan kayıpları minimize etti. ABD’de tutuklu bulunan Eski Halkbank Genel Müdür Yardımcısı Hakan Atilla’nın özgür bırakılması da siyasi riskleri yumuşatan bir öbür öge oldu.
TCMB’nin 25 temmuzda siyaset faizini 425 baz puan indirmesine karşın Avrupa Merkez Bankasının (ECB) tıpkı gün verdiği çok güvercin bildiriler ile piyasalar sakin bir geçiş sürecine sahne oldu.
Marmara Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Burak Arzova hususa ait yaptığı açıklamada, “Yenilenen İstanbul seçimleri ve ortaya çıkan siyasi sonuçların merkezi hükümet tarafından olgunlukla karşılanması, Türkiye’nin iç siyasi riskini ortadan kaldırdı.” değerlendirmesinde bulundu. S-400 alımından kaynaklanan yaptırım ihtimalinin Osaka’daki G-20 tepesinde yapılan karşılıklı görüşme sonucunda ortadan kalktığına değinen Arzova, “Türkiye’nin CDS primi süratle geri gelince, TL 31 Mart seçimi öncesi düzeylere geri döndü.” sözlerini kullandı.
Arzova, Fed Lideri Jerome Powell’ın faiz kararını açıkladığı metnin piyasaların beklentilerine paralel olduğunu fakat soru karşılık kısmının baş karıştırdığını söyledi. ABD bilgilerinin aslında makûs olmadığını kaydeden Arzova, birinci çeyrekteki yüzde 3,1 ile 2. çeyrekteki yüzde 2,1’lik büyümenin epey kuvvetli bilgiler olduğunu belirtti.
“Fed faizi, Trump ve piyasanın baskısıyla indirdi”
Yapılan faiz indiriminin datalarla uyumlu olmadığını belirten Arzova, “Dolayısıyla ABD’de yapılan bu faiz indirimi hiç elbet Lider Trump’ın faiz indirim isteği (hatta Fed üzerindeki baskısı) ve piyasaların istemesi sonucunda yapıldı.” değerlendirmesinde bulundu.
Ağustosta dolar/TL’yi olumsuz etkileyecek ögenin az sayıda olduğunu vurgulayan Arzova, TL’nin dış piyasalarla uyumlu seyretmesini beklediğini tabir etti. Arzova, ABD ile İran ortasındaki gelişmelerin oluşturduğu jeopolitik risklerin yatırımcılar tarafından halihazırda dikkatle izlendiğini, Çin ile ABD ortasındaki ticaret savaşlarının ise risk algısını artırabilecek ögelerden olduğunu kaydetti.
Faiz indirimi sonrası mevduat sahiplerinin kararlarının değerli olacağını kaydeden Arzova, “Dövize yönelme hala ekonomik beklentilerin olumsuz olduğunu gösterirken, kredili satın alımların artması ve yabancı para mevduatın çözülmesi iktisatta gelecek periyoda duyulan itimadın artmaya başladığının göstergesi olabilir. ” sözlerini kullandı.
AA Finans Analisti Cüneyt Paksoy da seçim sürecinin sona ermesinin, görece olumlu makro bilgilerin ve düşen iç talebe karşın ihracat-turizm tarafında korunan olumlu ivmenin, TL’nin dolar karşısındaki performansını etkileyen değerli ögelerden olduğunu söyledi.
TL’nin olumlu seyrinde, düşen enflasyon ve bu tarafta süren eğilim ile oluşan hareket alanının tesirli olduğunu kaydeden Paksoy, Fed ve ECB üzere merkez bankalarının nakdî genişlemeye yönelmesinin de piyasalarda oluşan müspet hareket alanını desteklediğini söyledi. Ağustosta dolar/TL için Türkiye-ABD ilgilerinin izlenecek en hassas kriter olmaya devam edeceğini söyleyen Paksoy, dolar endeksinin seyrinde beklenen gevşeme olmadığı takdirde azami temkinli olmak gerekeceğini belirtti.
Paksoy, teknik olarak makul bir bant içinde hareketliliğin mümkün göründüğünü, 21 haftalık ve 55 günlük üssel ortalamaları içine alan 5,70-5,75 üzerine kalıcı çıkma durumu oluşması halinde sırası ile 5,85-6,00 ve 6,15-630 aralıklarının potansiyel direnç gayeleri olacağını kaydetti. 5,70-5,75 bölgesinin altında kapanışların kıymetli olduğunu belirten Paksoy, 200 günlük ortalama olarak takip ettikleri 5,58’in kırılması durumunda sırasıyla 5,50 ve 5,25-5,45 bandının gündeme gelebileceğini söyledi.