Merkez Bankası, karşılıklar ve faiz oranları üzerinden bankaları köşeye sıkıştırıp, sonra da ortadaki farkı ekstra maliyetlerle karşılamasının da yolunu kapatırken, bir yandan da kredi verilmesi için baskı yapıyor.
Tüm bunları yaparken de dünyadan, alışılagelen sistemlerle sendikasyon ismi altında yatırım ya da finans getirilmesini istiyor. Bunun bugünkü dünya iktisadı şartlarında çok mümkün olmadığını biliyoruz.
Hatta daha fazla baskının, önümüzdeki süreçte öngörülen ancak düşünülmek istenmeyen sonuçları da fatura olarak karşımıza çıkaracağı, dillendirilmese de herkes tarafından iddia ediliyor.
Oysa dünya finansmanda ve finansman kullanımında apayrı fazlara hakikat koşuyor. Bu hafta içi medyaya düşen bir haber vardı ve ne yazık ki yalnızca yeniden bir haber olarak geçti ve üzerine kimse düşünmedi. Haber şuydu:
“ABD Merkez Bankası (Fed), ülkenin en büyük 6 bankasından iklim değişikliğiyle ilgili risklerin portföylerindeki belli varlıklar üzerindeki tesirini tahlil etmelerini istedi.”
Haberin ayrıntısında da atıfta bulunulan yanlara baktığımızda, önümüzdeki süreçte finans bölümü en büyük riski, iklimden kaynaklanacak ziyanlar olarak görüyor. Bu, sıkıntıyı diğer bir açıdan aldığınızda da kredi verirken artık net koşullar haline dönüşebilecek şartların da beraberinde geleceğini haber veriyor.
Küresel ısınmayla başlayıp iklim değişimi ile devam eden, akabinde tüm raporlamalara iklim krizi olarak yansıyan yaklaşımıyla giren, karbon nötr siyasetlerinin ön plana çıktığı bir süreci, güç kriziyle bir arada okuduğunuzda gelecekte finansman kullanmak isteyenlerin ders çalışması gereken bir başlığı bize anlatıyor.
Zaten son yıllarda finans kullanma şartlarının ortasına girmeye başlayan, iklime yönelik uygulamalara mercek tutulmasının, özellikle AB’nin 2026’da genele yayarak uygulacağı sonda karbon vergisi ya da yeşil mutabakat ile birlikte okunması, yalnızca eserlerin üzerine konulacak maliyetleri haber vermiyor.
ABD’de ortaya konulan bu talep, yakın gelecekte ve 2026’ya kalmadan, iklime tesir eden davranışlar sergileyen firmaların finansmana ya ulaşamayacaklarını ya da çok değerli maliyetlerle erişeceğini söylüyor.
Şayet bu açık uyarıyı dikkate almaz, yalnızca üretim süreçlerinizde değil, üretirken kullandığınız güçte bile etrafa uygun yaklaşımlar sergilemezseniz, önümüzdeki süreçte pazara giremeyeceksiniz. Girdiğinizde rekabetçi olamayacaksınız.
Finansman kullanmaya kalktığınızda ise bu başlık karşınıza gelecek ve finansa erişiminiz de kıymetli ya da olanaksız hale gelecek. Bizim üzere elektrik faturasını son ödeme gününe kadar bekletenler için vakit daralıyor.
Üstelik kırılgan bir iktisat olmak için bu sürecin tamamlanmasına bile gereksinim yok. Davos’ta rencide eden lakin gerçeği ortaya koyan bir söz kullanıldı. Hem de Suudi Arabistan Finans Bakanı tarafından…
Dedi ki Suudi Bakan “Türkiye, Pakistan, Mısır üzere kırılgan (ya da bir öbür habere nazaran savunmasız) ülkeleri desteklemeye devam edeceğiz.” Şunu Suudi Bakan’a da söylettik ya daha ne diyeyim? Siz daha geçersiz dünyaları anlatmaya devam edin, problemleri ve gelen ekonomik tsunamiyi görmeyin.
[email protected]
