Yeni bir araştırmaya nazaran Covid-19 pandemisi sırf ergenlerin ruh sıhhatini olumsuz etkilemekle kalmadı, birebir vakitte beyinlerini de yaşlandırdı.
Pandeminin dünya genelinde bilhassa gençlerin ruh sıhhatini olumsuz etkilediği her geçen gün yeni bir çalışma ile kanıtlanıyor. Karantina önlemleri nedeniyle okulların ve öteki toplumsallaşma alanlarının kapalı olması çocukların ve gençlerin duygusal sıhhatine büyük ziyan verdi.
Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Stanford Üniversitesi’nde yapılan yeni bir araştırma ise pandemiyle temaslı gerilimin ergenlerin beyinlerinde fizikî değişikliğe yol açtığını ve beyin yapısında pandemi öncesindeki yaşıtlarına kıyasla daha yaşlandırdığını ortaya koydu.
Biological Psychiatry mecmuasının Küresel Open Science kısmında yayımlanan çalışma kapsamında araştırmacılar, San Francisco körfez alanındaki 81 ergenin pandemi öncesi çekilen manyetik rezonans görüntüleme (MRI) taramasını, 82 ergenin Ocak 2020 ve Mart 2022 tarihlerinde, pandeminin sürdüğü fakat karantinanın kaldırıldığı periyotta çekilen MRI taramalarıyla karşılaştırdı.
Bu iştirakçilerin 64’ünün yaş ve cinsiyet üzere faktörleri açısından eşleştirildi.
Araştırmacılar karantina sonrasında bedellendirilen ergenlerin, pandemi öncesindekilere nazaran ruh sıhhati problemlerini daha ağır biçimde içselleştirdiğini fark etti. Daha da ötesi, karantina sonrası bedellendirilen ergenlerde beyin zarı kalınlığının azaldığı, hippokampal ve amigdala hacminin büyüdüğü ve beyin yaşının daha fazla ilerlediği anlaşıldı.
Sonuç itibariyle, karantina sonrasında bedellendirilen ergenler, tipik olarak yaşlılarda ya da çocuklukta kayda kıymet talihsizlikler tecrübelerde görülen nöroanatomik özellikler sergiledi. Bir öbür deyişle bu ergenlerin beyinleri vaktinden evvel yaşlandı.
- Araştırma: Covid-19 aşısı çıktıktan sonra ABD’de ölen Cumhuriyetçi sayısı Demokratlardan fazla
- Covid-19 pandemisi devrinde geçen yıl internette çocuk tacizinde rekor artış yaşandı
- ABD’de Covid-19 pandemisinde alkole bağlı vefatlar yüzde 30 arttı
Araştırmacılar öbür bir çalışma üzerindeydi
Çalışma temelinde pandeminin ergenlerin beyin yapısını nasıl etkilediğini araştırmak için başlamadı. Araştırmaya katılan çocuklar, ergenlikte depresyonla ilgili uzun soluklu bir çalışma kümesinde yer alıyordu. Lakin Covid-19 salgını ile araştırmacılar planladıkları nizamlı MRI taramalarını yapamadı.
Beyin taramaları tekrar başladığında ise, araştırmacılar çalışmaya kaldıkları yerden devam edemeyeceklerini anladı.
Euronews Next’e konuşan Stanford Üniversitesi’nden psikoloji profesörü Ian Gotlib araştırmada büyük bir açık oluştuğunu belirterek, “İstatistiksel olarak bu açığı denetim edebilirdik, lakin bu o çocukların pandemi öncesindeki çocuklarla birebir olduğunu varsayımına dayanıyordu ve biz durumun bu türlü olduğundan emin değildik” dedi.
Prof Gotlib, “Bu çocukların karantinalardan sonra yüksek oranda depresyon ve kaygı ve keder yaşadığını biliyorduk. Fakat bilmediğimiz beyinlerinde değişim olup olmadığıydı. Ve beyinleri değişmişti” diye konuştu.
Prof Gotlib, bugüne kadar bu formda beyin yaşının ilerlemesi sadece şiddet, ihmal ya da ailesel problemler üzere kronik kasvetler yaşayan çocuklarda görüldüğüne dikkat çekti.
- Araştırma: Bilgisayar oyunları çocukların beyinlerini geliştirebilir
- Araştırma: Hamilelikte alınan az ölçüde alkol bile bebeğin beyin gelişimini geciktirebiliyor
- Neuralink beyin çipi: Musk’ın kilinik deneylere başlayacağını söylediği çip nedir, nasıl çalışıyor?
Beyin yapısındaki değişimler ne manaya geliyor?
Her ne kadar beyindeki fizikî değişimler kulağa çok önemli gelse de, bu değişimlerin ne manaya geldiği ya da kalıcı olup olmadığı şimdi bilinmiyor.
Prof Gotlib, “Bir karşılaştırma kümesi yok. Önümüzdeki beş yıl içinde pandemiyi yaşamamış çocuklarla kıyaslama yapamayacağız zira bu türlü bir küme yok” diyerek bu sorularının cevabını bulmanın zorluğuna işaret etti.
“Belki bu değişim onları daha süratli bir biyolojik yaşlanmaya götürür. Ya da tahminen bu süreksiz bir şeydir ve pandemi gerilimine karşı bir cins tepkidir” diyen Gotlib, ergen beyninin hala esnek olduğunu ve görece daha kolay adapte olup değişebildiğine dikkat çekti.
Prof Gotlib, “Belki de bu pandeminin gerilimine ahenktir ve gerilim ne vakit azalırsa yaşlanma da yavaşlar” değerlendirmesinde bulundu.
Araştırmanın, berbatlaşan ruh sıhhatinin değişebileceğini ortaya koymasının kıymetli olduğuna vurgu yapan Prof Gotlib, “İçine girip beyni direkt değiştiremezsiniz lakin ruh sıhhatini, depresyonu, anksiyeteyi direkt tedavi edebilirsiniz. Ve bence bu çok önemli” diye konuştu.
Gotlib bu gençlerin 20 yaşına geldiklerinde yine beyin taramasından geçeceklerinin bilgisini verdi.
