İngiltere Başbakanı Truss, vergi indirim kararının dikkat dağıttığını ve düşünülenin tersine önemli boyutta piyasa yansımasına neden olduğunu açıklayarak paketi geri çektiklerini duyurdu. Hatırlanacağı üzere, yüksek gelir vergisi oranlarında (150,000 sterlinin üzerindeki yararlar için %45 oranında kesinti) içeren plan, kamu maliyesinin borçlanma muhtaçlığını artıracak olması tahvil piyasasında sert faiz artışlarını beraberinde getirmiş, İngiltere Merkez Bankası (BoE) piyasaya direkt olarak müdahale etmek zorunda kalmıştı. Bu süreçte, GBPUSD paritesi de 1,0382 ile tüm vakitlerin tabanını test etmişti.
Dünkü karar sonrası GBPUSD paritesi süratli bir yükselişle 1,13 düzeyine kadar yükselirken, BoE müdahalesi öncesinde %4,8 düzeyine varan bir yükseliş kaydeden 2 yıl vadeli gösterge İngiliz tahvili, dün %4,1 düzeyine geriledi. Elbette atılan adım İngiltere mali piyasalarında alımları tetiklese de, piyasa göstergelerinde çok bir optimistlik olmadığını da not etmek gerekiyor. İngiltere’nin ortodox olmayan siyasetlere başvurmasının piyasalar nezdinde açtığı yara demek ki tam mânâsı ile daha kapanmamış. GBPUSD 1,1410 düzeyinin üzerine ‘iyice’ yerleşemeden, pariteye çok da bir mana şu evrede yüklemek istemiyorum.
Öte yandan, hafta sonu çabucak hemen herkesin üzerinde önemli halde baş yorduğu ve biraz da abartıldığı, hatta Lehman Brothers II olarak lanse bile edilen Credit Suisse (CS) dün de günün en ateşli gündem hususu olarak takip edildi. Hafta sonu üst seviye yetkililerinin yatırımcıları bankanın finansal durumunun sanıldığı üzere ‘sıkıntılı’ olmadığına ikna ederek geçirmesine karşın, günün birinci yarısında panik satışları ile %12 gerileyen CS, otoritenin de iştirakiyle ayrıntılı bir yine yapılandırma çalışması içinde olduğunu ve bunun kısmı satış da olmak üzere Ekim sonunda tamamlanacağı istikametinde haberin panik satışlarının bir noktada önüne geçmesi, hatta dün bültenimizde de değindiğimiz üzere mevzunun biraz abartıldığı görüşünün de günün iknici yarısından kabûl görmesi ile günü artıda tamamlamayı başardı.
Dün, global mali piyasaların günü baş döndürücü fakat hayli optimist bir tempoda tamamladığını söylememiz gerekiyor. Yılın birinci 9 aylık periyoduna dönüp de baktığımızda, %19 gerileyen Dow, %20 gerileyen Avrupa’nın en büyük şirketlerini takip eden STOXX600 endeksi, %23 gerileyen ABD’nin en büyük 500 şirketini takip eden S&P500 endeksi ve 2021 yılında risk iştahını göstergesi pozisyonunda olan ABD’nin teknoloji borsası Nasdaq’ın %31 gerilemesi akabinde, yılın son çeyreğine pay senetlerinin ‘dipten al’ motivasyonu ile başladığını çok rahatlıkla söyleyebiliriz. ABD cephesinde borsalar dünkü günü %2 artışla tamamlarken asıl hareketin ise Borsa İstanbul Bankacılık endeksinde yaşandığını görüyoruz.
Dün bültenimizde belirttiğimiz üzere, son 13 günde %42 gerileyen ve pek çok olaya hamile olan Borsa İstanbul Bankacılık endeksi (XBANK), VİOP cephesinde Eylül ayı vadeli kontratların tamamlanması akabinde yeni aya -yurtdışı piyasaların da yardımı ile- epeyce optimist bir formda başladı. Elbette, gözden kaçırmamak gerekiyor ki, geçen hafta kamu bankalarının Rus ödeme sistemi Mir’den çıkması akabinde dün Halkbank’a ABD Anayasa Mahkemesi’nde cezai dokunulmazlık için duruşma hakkı tanınması, bankacılık paylarını daha da üste taşıdı. Halkbank ve XBANK endeksi günü neredeyse %10 üstte tamamlarken, ana endekste yükseliş %6,7 düzeyinde gerçekleti. Her ne kadar son çeyreğe optimist başlayan dünya ve Halkbank haberleri geriden esen rüzgâr olsa da, USDTRY kuru 18,55 rekor düzeylerde salınmaya devam ederken, faiz cephelerinde ise manalı bir hareket olmadı.
Dün optimist havanın yardımı ile, yüzü bir türlü gülmeyen değerli madenlere de alım geldiğini not edelim. Gümüşün ons fiyatı neredeyse çift haneli bir yükseliş kaydederek global risk iştahındaki toparlanmayı teyit etmek suretiyle 20,80 dolar düzeyine kadar yükseldi. Teknik bir bakış açısıyla, pandemi periyodu tabanı olan 11,60 dolar ile sonrasında zirve olan 30 doların %50 düzeltme düzeyi 20,80’e takabûl ediyor. Düzeyin üzerinde mümkün bir haftalık kapanış, daha da üstte 22 dolar düzeyine yanlışsız bir atağın önünü açabilir. Misal bir biçimde, günlerdir artan jeopolitik riskler ile pusuda bekleyen altın da dün 1,685 dolar düzeyinde bulunan teknik direnç düzeyinin üzerine yükseldi. Haftalık kapanış müsade ederse, daha da üstte 1,760 dolar düzeyi radar menziline girebilir. Paylar ve kıymetli madenler ralli yaparken, sahneye çıkamayan Bitcoin’in de bu hafta uzun bir müddettir 20bin dolar etrafında dalgalandığı yatay seyrinden kurtulacağını düşünüyoruz!
Elbette, üstte toz pembe tadında kaleme aldığımız piyasa gelişmelerinin sanki büyük bir toparlanmanın arefesinden mi olduğumuz sorusunu gündeme taşıdığının fakındayız. Şimdi bu noktada olunduğuna kesin bir kanaat getiremesek de, ABD’de dün açıklanan zayıf imalat sanayi verisi sonrasında FED’in agresif faiz artırımlarına artık orta vermesi gerektiği görüşünün de güç kazanmaya başlayacağını düşünüyoruz. Tahminen son bir doz 75 baz puan sonrasında da kenara çekilme.
Yeni gün başlangıcında Asya piyasalarında gösterge endeks Tokyo borsasının günü %2,6 yükselişle tamamla çabası içinde olduğunu görüyoruz. ABD borsalarının vadeli süreçlerinde de %1’e varan yükseliş isteği korunuyor. Global mali piyasalarda iyimser havanın bugüne de taşındığını rahatlıkla söyleyebiliriz. Mali piyasaların gündeminde bugün kıymetli bir data görünmüyor.
iktisatbank.com
