İnşaat Materyalleri Sanayi Bileşik Endeksi, ikinci çeyrekte, bir evvelki çeyreğe nazaran yüzde 2,7 geriledi.
Türkiye İnşaat Gereci Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD) tarafından her ay tertipli olarak yayınlanan İnşaat Gereçleri Sanayi Bileşik Endeksi’nin Haziran 2019 sonuçları açıklandı.
Buna nazaran, gerilemenin haziran ayında da devam ettiği Bileşik Endeks’in ikinci çeyrek datalarına nazaran, inşaat materyalleri endüstrisi bir evvelki çeyreğe nazaran yüzde 2,7 küçüldü. Geçen yılın tıpkı çeyreğine nazaran küçülme yüzde 23,9 oldu.
Endekste, gelecek üç aya ait alınan ihracat siparişleri ise haziran ayında artış gösterdi. Gelecek üç ayın üretim beklentisi de sonlu ölçüde artarken, kesimin bilhassa ihracat siparişlerine dayalı üretim konusunda optimistlik içinde olduğu görüldü. Ayrıyeten bölüme yönelik hazırlanan “barter” bilgilerine nazaran, yılın ikinci çeyreğinde inşaat gereçleri satışlarında “barter” uygulaması sanayicilerde azaldı, bayilerde arttı.
İnşaat gereçleri endüstrisinde haziran dahil ikinci çeyrekteki aylar, faaliyetler açısından en canlı ve endekslerin de tepe yaptığı aylar olmasına karşın, Bileşik Endeks 2019 yılı haziran ayında da geriledi.
Böylece inşaat materyalleri endüstrisi yılın ikinci çeyreğini daralma ile kapattı. İnşaat Gereçleri Sanayi Bileşik Endeksi, haziran ayında 1,65 puan geriledi. Bileşik Endeks ikinci çeyrek sonunda birinci çeyrek sonuna nazaran 3,39 puan gerileme gösterdi. Böylelikle Bileşik Endeks, haziran ayı prestijiyle bir yıl öncesinin 22,91 puan altına düştü.
– Faaliyetler uzun bayram tatili tesiri ile geriledi
İnşaat materyalleri endüstrisinde faaliyetler, haziran ayında kıymetli ölçüde daraldı. Uzun bayram tatili tesiri ile azalan çalışma gün sayısı daralmada ana etken oldu. Alt faaliyet alanlarının tamamında küçülmeler yaşandı. Faaliyetlerde ayrıyeten yaşanan bekle-gör devri de tesirli oldu.
Faaliyet Endeksi haziran ayında bir evvelki aya nazaran 3,4 puan geriledi. Yurt içi satışlar haziran ayında kıymetli ölçüde düştü. İhracatta haziran ayında sonlu bir düşüş yaşandı. Kısa çalışma günlerine karşın ihracat daha az etkilendi. Üretimde de sert bir düşüş gerçekleşti. Cirolar haziran ayında iç ve dış satışlardaki düşüşe bağlı olarak geriledi.
Güven Endeksi’nde yılın ikinci çeyrek devrinin tamamında gerileme yaşandı. İnanç kaybı nisan ve mayıs aylarından sonra haziran ayında da hudutlu ölçüde devam etti. Haziran ayında faaliyetlerdeki daralma ile belirsizlikler itimadı olumsuz etkiledi. İnanç düzeyi haziran ayında bir evvelki aya nazaran 0,7 puan düştü. 2019 yılı haziran ayı inanç düzeyi, 2018 haziran ayı düzeyinin 17,8 puan altında gerçekleşti.
Türkiye iktisadı ile inşaat gereçleri endüstrisine ait inanç en düşük düzeylerine geldi. Yurt içi pazarlarda haziran ayında inanç düştü. İhracat pazarlarında ise itimat haziran ayında yükselen tek alan oldu. İtimat Endeksi, iktisat ve siyasetteki belirsizliklere bağlı olarak en düşük düzeylerine indi. İtimat artışı belirsizliklerin ortadan kalkmasına bağlı hale geldi.
– Beklentilerdeki gerileme telaşları de yansıtmaya başladı
Beklenti Endeksi, haziran ayında sonlu ölçüde geriledi. Beklentiler, zayıf faaliyetler ve ortaya çıkan siyasi ve ekonomik belirsizliklerden ötürü geriledi. Beklentilerdeki zayıflama ihtiyatlı bir bekle-gör devrinden çok giderek uzun periyodik sakinlik tasalarını yansıtmaya başladı.
Beklenti Endeksi, haziran ayında bir evvelki aya nazaran 1,1 puan düştü. Beklentiler geçen yılın haziran ayının 23,1 puan altına indi. İnşaat gereçleri endüstrisine ait beklentiler haziran ayında zayıfladı. Gelecek üç aya ait alınan yurt içi siparişlerde düşüş yaşandı.
Gelecek üç aya ait alınan ihracat siparişleri ise haziran ayında artış gösterdi. İhracat siparişlerinde artış hızlandı. Gelecek üç ayın üretim beklentisi de hudutlu ölçüde artış gösterdi. Kesimin, bilhassa ihracat siparişlerine dayalı üretimde optimistlik içinde olduğu tespit edildi. Yılın geri kalanında beklentilere, risklerde yaşanacak gelişmelerle iktisatta ve inşaat kesiminde alınacak yeni tedbirlerin istikamet vereceği görüldü. Mevcut beklentiler ihtiyatlı bir iyimserliğin yanı sıra tasaları de yansıtmaya başladı.
– Satışlarda “barter” uygulaması sanayicilerde azaldı, bayilerde arttı
İnşaat kesiminde üreticiler ve satış kanalları (toptan, perakende ve bayiler) ile müteahhitler ortasında inşaat materyalleri tedarikinde yeni ödeme formülleri kullanılması giderek kalıcı hale geliyor. Bunların başında da “barter” geliyor. Barter bilgileri, “üreticiler ile müteahhitler” ve “satış kanalları ile müteahhitler” ortasında olmak üzere iki küme altında hazırlanıyor.
2019 yılı ikinci çeyrekte, inşaat materyali üreticileri ile müteahhitler ortasındaki barter uygulama sonuçlarında öne çıkan 4 eğilim şöyle:
“İnşaat materyalleri üreticilerinin yüzde 26,4’ü 2019 ikinci çeyrekte gereç satışında barter teklifi ile karşılaştı. Barter teklifi oranı ikinci çeyrekte gerilemeye devam etti. İnşaat gereçleri üreticilerinden yüzde 3,8’i 2019 ikinci çeyrekte satışlarında barter prosedürünü kullandı. Satışlarında 2019 yılı ikinci çeyrek devrinde barter prosedürünü kullandığını belirten inşaat gereci üreticilerinin yüzde 75’i, barter satışlarının toplam satışları içindeki hissesinin yüzde 1-9 ortasında gerçekleştiğini, yüzde 25’i ise barter satışlarının toplam satışları içindeki hissesinin yüzde 10-25 aralığında olduğunu belirtti. Üreticilerin yüzde 34,4’ü kabul etmedikleri barter teklifleri nedeniyle iş kaybına uğradı. İş kaybı oranı 2019 yılı ikinci çeyreğinde değerli bir gerileme gösterdi.”
– İş kaybı oranı birinci çeyreğe nazaran değerli ölçüde arttı
Satış kanalları ile müteahhitler ortasındaki barter uygulama sonuçlarına nazaran ise şu 4 eğilim öne çıkıyor:
“Satış kanallarının yüzde 71’i 2019 ikinci çeyrekte materyal satışında barter teklifi ile karşılaştı. Yılın ikinci çeyreğinde barter teklifi oranı birinci çeyreğe nazaran 2,0 puan arttı. Satış kanallarının yüzde 22,6’sı 2019 ikinci çeyrekte satışlarında barter yolunu kullandı. İkinci çeyrekte birinci çeyreğe nazaran barter yapanların oranı hudutlu ölçüde arttı. Satışlarında barter formülünü kullandığını belirten satış kanallarının yüzde 60’ı barter satışlarının toplam satışları içindeki hissesinin yüzde 1-9 aralığında gerçekleştiğini, yüzde 10’u barter satışlarının toplam satışları içindeki hissesinin yüzde 10-24 aralığında olduğunu, yüzde 30’u ise barter satışlarının toplam satışları içindeki hissesinin yüzde 50’nin üzerine çıktığını belirtti. Satış kanallarının yüzde 84’ü kabul etmedikleri barter teklifleri nedeniyle iş kaybına uğradı. İş kaybı oranı birinci çeyreğe nazaran kıymetli ölçüde arttı.”
