Türkiye İMSAD tarafından hazırlanan İnşaat Materyalleri Sanayi Dış Ticaret Endeksi’ne nazaran, inşaat materyalleri ihracatı mart ayında 2,71 milyar dolara yükseldi. İhracat bedel olarak Eylül 2022’den bu yana en yüksek sayıya ulaşırken, ölçü olarak da 4 milyon tonun üzerine çıktı. Mart 2023’te yıllık ortalama ihracat ünite fiyatı ise geçtiğimiz yılın birebir devrine nazaran yüzde 15,5’lik artış gösterdi.
Türkiye İMSAD İnşaat Materyalleri Sanayi Dış Ticaret Endeksi’nin 2023 Mart ayı sonuçları açıklandı. Rapora nazaran, dış ticarette son 6 aydır yaşanan gerileme eğilimi, mart ayında son buldu. Şubat ayında birçok vilayette büyük yıkımlara neden olan sarsıntı tesirlerinin azaldığı inşaat gereçleri sanayi dış ticaretinde, mart ayında gerçekleşen 2,71 milyar dolarlık ihracat ile Eylül 2022’den bu yana görülen en yüksek sayıya ulaşıldı. Lakin ihracatta geçtiğimiz şubat ayına nazaran 600 milyon dolara yakın bir artış yaşansa da kıymet olarak bir evvelki yılın mart ayına nazaran ise yüzde 18,3’lük bir gerileme görüldü.
Deprem tesirleri sonrası ihracat toparlanma eğilimine girdi
Şubat ayında yaşanan sarsıntının dış ticaret üzerindeki tesirlerinin azaldığına dikkat çekilen raporda, ihracatta geçen yılın birebir periyodu ile yapılan karşılaştırmalarda ise kuvvetli baz tesiri ortaya çıktı. Baz tesirinin kaynağı geçen yıl mart ayında Rusya-Ukrayna savaşı ile sıçrayan fiyatlar ve ticaret kısıtlamalar oldu. Geçen yıl fiyat artışları ve Türkiye’ye yönelen talep ile çok yüksek ihracat gerçekleşmişti. Lakin, 2023 yılı mart ayı sonuçlarına nazaran ihracat 6 ay sonra birinci kere yükselişe geçti ve ölçü olarak da 4 milyon tonun üzerine çıktı. Sarsıntının ölçü olarak ihracat üzerindeki sınırlayıcı tesiri de mart ayında azalırken, kapasite kullanımları kısmen toparlandı. Rapora nazaran, inşaat materyalleri sanayi ortalama yıllık ihracat ünite fiyatı mart ayında geçen yılın mart ayına nazaran yüzde 15,5 arttı. Böylelikle 2023 yılı mart ayı ortalama yıllık ihracat ünite fiyatı 0,67 dolar/kg düzeyine ulaştı.
Aylık ithalat 1 milyar doların üzerine çıktı
Ekonomi etrafları tarafından yakından takip edilen Türkiye İMSAD raporunda, ihracattaki güzelleşmeyle birlikte ithalattaki rekor artışa da dikkat çekildi. Buna nazaran inşaat materyalleri sanayi ithalatı 2023 yılı mart ayında bir evvelki yılın birebir devrinde yüzde 11 artarak birinci sefer 1 milyar doların üzerine çıktı. 2023 yılı mart ayında inşaat gereçleri ithalatı 380 bin 525 ton oldu. Ölçü olarak 2017 yılı temmuz ayından sonraki en yüksek ithalat yapıldı. İnşaat materyalleri sanayi ortalama yıllık ithalat ünite fiyatı ise 2023 yılı mart ayında 2,75 dolar/kg ile bir evvelki yılın tıpkı devrine oranla yüzde 7,7 geriledi.
Yıllık ihracatta gerileme devam ediyor
Mart ayı ihracat performansına bağlı olarak yıllık (son 12 aylık) inşaat materyalleri ihracatı 32,33 milyar dolara indi. Yıllık ihracat paha olarak geçen yılın birebir periyoduna nazaran yüzde 2 azaldı. 2023 yılı mart ayında yıllık ihracat ölçü olarak bir evvelki yılın tıpkı devrine nazaran yüzde 18,1 azalarak 53,29 milyon tona geriledi. Ortalama yıllık ihracat ünite fiyatı ise geçen yılın tıpkı devrine nazaran yüzde 19,6 artarak 0,61 dolar/kg düzeyinde gerçekleşti. Raporda, sarsıntının tesirini geride bırakmaya başlayan inşaat gereçleri ihracatının pazarlardaki yavaşlamadan ve bedelli Türk lirasından olumsuz etkilendiği belirtildi. Türk lirasının pahalı kalması halinde ithalatın yeni rekorlar kırabileceği vurgulandı.
Alt dallarda farklı ihracat eğilimleri gerçekleşti
İnşaat materyalleri endüstrisinde alt dalların ihracat performansı, 2023 yılı mart ayında bir evvelki şubat ayının epeyce üzerinde gerçekleşti. Fakat geçen yılın birebir ayı ile karşılaştırıldığında farklı eğilimler ortaya çıktı. Buna nazaran, 2023 yılı mart ayında 8 alt eser kümesinin 5’inde ortalama ihracat ünite fiyatları bir evvelki yılın birebir periyoduna oranla yüksek gerçekleşirken, 3 alt bölümde ise düşüş gösterdi.
2023 yılı mart ayında mineral, taş ve toprak eserlerin ortalama ihracat ünite fiyatı geçen yılın birebir ayına nazaran yüzde 16,2 arttı. Demir çelik eserlerin ortalama ihracat ünite fiyatı geçen yılın birebir ayına nazaran yüzde 13,7 yüksek gerçekleşti. Öteki alt eserlerdeki artışlar düşük kaldı. Prefabrik yapıların ortalama ihracat ünite fiyatı yüzde 33,7 ve metal bazlı eserlerin ortalama ihracat ünite fiyatı ise yüzde 6,6 düştü.
2023 yılı mart ayında 8 alt eser kümesinin 5’inde ihracat ölçü olarak geçen yılın mart ayının altında gerçekleşti. 3 alt eser kümesinde ise ölçü olarak ihracat 2022 yılı mart ayının üzerine çıktı. Ölçü olarak düşüşlerde daha çok pazarlardaki yavaşlama tesiri görüldü. Bu periyotta ölçü olarak ihracat düşüşleri demir çelik eserlerinde yüzde 41,4, mineral, taş ve toprak eserlerinde yüzde 27,5 oldu. Metal bazlı eserlerin ihracatı yüzde 15,1, prefabrik yapıların ihracatı yüzde 32,9 azaldı. Kimyasal bazlı eserlerin ihracatı ise ölçü olarak yüzde 10,5 arttı.
2023 yılı mart ayında 8 alt eser kümesinin 5’inde ihracat paha olarak bir evvelki yılın mart ayına nazaran düştü. 3 alt eser kümesinin ihracatı ise kıymet olarak arttı. 2023 yılı mart ayında paha olarak düşüş demir çelik eserlerde yüzde 33,4, metal bazlı eserlerde yüzde 20,7, mineral, taş ve toprak eserlerinde yüzde 15,8 ve prefabrik yapılarda ise yüzde 65,1 oldu. Kimyasal bazlı eserlerde ihracat bedel olarak yüzde 19, elektrik gereçleri ve teçhizatlarında ise yüzde 9,5 oranında artış gösterdi.
foreks.com
