Küresel mali piyasalar dün günü hayli sakin bir halde tamamladı. ABD piyasalarının Martin Luther King tatili nedeniyle kapalı pozisyonda olması da sakinlikte değerli bir rol oynadı. Bu dinginlikte gözler Davos Tepesine çevrildi. Bilhassa büyük petrol şirketlerine yönelik tenkitlerin gölgesinde başlayan Dünya Ekonomik Forumu (WEF) Covid-19 salgını nedeniyle verilen ortadan sonra bu hafta olağan takviminde yine İsviçre’nin lüks kayak ve turizm merkezi Davos’ta başlıyor.
Zirveye 50 devlet lideri, 200 bakan ve iş dünyası liderlerinin katılması bekleniyor. Toplamda dorukta dünyanın 130 ülkesinden iştirakçiler yer alacak. 2023 yılının teması “Çok modüllü dünyada işbirliği” olarak belirlense de tepede hayat pahalılığı krizi, Ukrayna savaşı, iklim krizi, büyüyen besin krizi ve dördüncü sanayi ihtilali tartışılacak ana başlıklar ortasında olacak. Elbette dünya ısınırken, Türkiye ve KKTC’de barajlarda doluluk oranı süratle düşerken, finansal piyasalar, 19 merkez bankası lideri ve iktisat bakanlarının açıklamalarını yakından takip edecek.
Hazır iklim krizi ve küresel ısınmadan kelam etmişken, Avrupa’da referans gaz fiyatları resmen çakıldığının da altını çizlelim. Bunun da ardında elbette hava şartlarının ılıman olması ana neden olarak yatarken, Ukrayna savaşı nedeniyle pek çok ülkenin yüksek stok tercihi de fiyatlar üzerinde baskı kurdu. Şubat vadeli (1 sonraki ay) TTF 54,5 Euro/MWh düzeyine kadar gerileyerek zirve düzeyden %84 düşüş kaydetti. Gaz fiyatlarında indirim gelme ihtimali göz gerisi edilmemelidir.
Dünyada fiyat uzunlukları dün sessiz piyasaya paralel küçülürken, Türkiye cephesinde ise sessizliği BİST100 endeksi bozdu. Ana endeks rastgele bir haber yahut gelişmenin yokluğunda günü %4,5 ; bankacılık endeksi ise %5,3 yükselişle tamamladı. Borsa cephesinde volatilite akıllara ziyan! USDTRY kuru ve faiz cephesinde ise göreli olarak sessiz görünüm dün de korunurken, ABD’de enflasyonun soğumaya başladığına yönelik geçen hafta açıklanan TÜFE verisi akabinde zayıf dolar teması korunmaya devam ediyor.
Doların piyasa kuru DXY hedeflediğimiz uzun müddettir hedeflediğimiz 102 düzeyine -son 7 ayın dibi- ulaşırken, EURUSD paritesi dün sabah saatlerinde 1,0875 düzeyini test etmesi akabinde -son 9 ayın zirvesi- günü 1,0820 düzeyinde tamamladı. Dolar endeksinde 102 düzeyinden gelmesi mümkün reaksiyon hareketini göz arkası etmeden gelişmeleri bir kaç gün daha dikkatle takip etmeyi tercih ederek EUR uzun durumlarımızdan dün çıktık. Dünyada artan risk iştahına direnişin parası Bitcoin de sessiz kalmayarak yıla hızlı bir başlangıç yapması akabinde dün 21,300 dolar düzeyini test etti. Bitcoin’in 16-17 bin düzeyinden kurtularak geçen hafta kaydettiği yükseliş son 10 ayın en sert yükselişi olduğunu not edelim. Hava bozmazsa, ‘yürümeye’ devam etmesi şaşırtan olmayacaktır.
Altın ve gümüş son 9 ayın en yüksek düzeyini test etmesi akabinde hafif de olsa gerileyerek sırası ile 1,910 ve 24,20 dolar düzeylerine geri çekilerek dinlenmeye geçerken, TTF gaz fiyatlarının gerilemesine paralel Brent cinsi petrolün varil fiyatı da 84 dolar düzeyine geriledi. Çin’in sıfır covid siyasetini terk etmesi ve sonlarını açmaya başlaması ile -talebin yine artacağı beklentisi- değerli madenlerin yanı sıra, sanayi cephesinde belirleyici pozisyonda olan bakır kontratları da yıla epeyce hızlı bir başlangıç yaptıktan sonra dün günü düşüşle tamamladı. Sert yükseliş kaydeden pek çok enstrümanda kâr alma isteği mi belirdi?
ABD’de yılan kıssasına dönen Halkbank davasıyla ilgili yeni perde bugün açılıyor. ABD’nin İran’a tek taraflı dayattığı yaptırımları delmekle suçlanan Halkbank’ın yargı süreci, Federal Yüksek Mahkeme’ye (SCOTUS) taşındı. Halkbank’ın öteki çok sayıda mahkemeden dönen temyiz talebi başvurusunu Ekim ayında kabul eden Yüksek Mahkeme’deki birinci duruşma bugün. Öte yandan, Türk-Amerikan münasebetleri çerçevesinde yarın ABD Dışişleri Bakanı Blinken ile Çavuşoğlu Washington’da bir ortaya gelecek. Perşembe Kongre’nin mümkün F16 karşılığı takip edilecek.
ABD piyasalarının tatil nedeniyle kapalı olduğu dünkü gün akabinde bu sabah Asya piyasalarında hava modüllü bulutlu. Sabah saatlerinde Çin’de açıklanan büyüme verisi yaklaşık yarım yüzyılın en makûs büyümelerinden biri olarak tarihe geçmesi ile -covid kısıtlamaları ve emlak piyasasındaki sert düşüş- Asya genelinde Tokyo hariç (%1 yükseldi) moraller bozuk. ABD borsalarının vadeli süreçlerinde de hafif de olsa düşüşler görüyoruz. ABD’de bilanço dönemi Goldman Sachs ve Morgan Stanley finansalları ile bugün devam edecek. Makro cephede ise Almanya’da TÜFE, ABD’de NY FED imalat endeksi; Türkiye’de ise konut satışları takip edilecek.
iktisatbank.com
